Sezam wschodni, zwany także Kunżutem lub Sezam indyjskim to jednoroczna roślina oleista. Jej właściwości i wpływ na zdrowie człowieka znane są już od starożytności. Można spożywać go w ziarnach, surowy lub smażony, bądź w formie oleistej. Ta ostatnia forma może być dodawana do praktycznie każdego posiłku, a także stosowana z innym przeznaczeniem, niż tylko kuchennym. Olej sezamowy jest bezwonny i delikatny w smaku, łatwo komponuje się z większością dań znajdzie więc zastosowanie w każdej kuchni.
Spis treści:
Olej sezamowy - właściwości
Powszechnie wiadomo, że sezam to jedna z najstarszych roślin oleistych uprawianych przez człowieka, która do dziś wpływa pozytywnie na ludzki organizm. Uważa się, że została odkryta w starożytności w Afryce, a później przeniesiony do Azji, dzięki czemu nazywany jest sezamem indyjskim lub wschodnim. Obecnie głównymi producentami tej rośliny oleistej są Indie oraz Chiny. Z tej rośliny tłoczony jest olej sezamowy, który znalazł zastosowanie w kuchni, kosmetyce i medycynie.
Olej sezamowy stosowany jest przy leczeniu licznych dolegliwości zdrowotnych. Jego właściwości lecznicze dotyczą przede wszystkim chorób sercowo-naczyniowych. Co ważne, zmniejsza on ryzyko wystąpienia zawału. Jedną z głównych właściwości oleju sezamowego jest obniżanie poziomu cholesterolu, dlatego powinny po niego sięgnąć osoby ze zbyt wysokim poziomem cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Sezam spowalnia proces powstawania tkanki tłuszczowej i zapobiega problemom miażdżycowym. Fosfor, magnez i witamina B zawarte w sezamie sprawiają, że jest to jeden z olejów, które korzystnie wpływają na zdrowie. Witamina B zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, a fosfor i magnez wspomagają utrzymanie prawidłowego bicia serca.
Najważniejsze są jednak niezbędne wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które stanowią ponad 84% składu oleju.
Olej sezamowy posiada wysoką zawartość steroli roślinnych. Badania naukowe pokazują, że składniki oleju sezamowego, takie jak: wielonienasycone kwasy tłuszczowe, sterole i stanole roślinne mają pozytywny wpływ na układ krwionośny i mogą skutecznie obniżać poziom cholesterolu we krwi1.
W kosmetyce oleje roślinne są wykorzystywane bardzo często. Już w starożytności doskonale znano zbawienny wpływ oleju sezamowego na włosy, skórę oraz ogólną kondycję ludzkiego organizmu. Wcierany w skórę głowy surowy olej wzmocni strukturę włosa i sprawi, że będzie on doskonale odżywiony. Bogatymi właściwościami sezamu zainteresowali się producenci kosmetyków, dzięki czemu zwolenniczki naturalnych kuracji dziś mogą korzystać z przeróżnych specyfików zawierających olej sezamowy. Sprawdzi się, jeśli szukasz sposobu na spowolnienie siwienia włosów czy ich wypadanie lub jeśli starasz się poprawić ogólną kondycję ciała.
Warto wprowadzić olej sezamowy do swojej diety i stosować go na co dzień w kosmetyce. Skład bogaty w sterole roślinne, wapń, magnez, cynk, witaminy i wielonienasycone kwasy tłuszczowe sprawia, że olej sezamowy wpływa między innymi na:
- Włosy i skórę. Wszystko dzięki dużej zawartości cynku – przyczyniającego się do produkcji kolagenu, dzięki temu wspomaga regenerację skóry i włosów i ich odżywienie. Dodatkowo działa oczyszczająco i uelastyczniająco, dlatego warto stosować go do demakijażu twarzy oraz do masażu skóry.
- Jamę ustną. Jest używany do zabiegu płukania jamy ustnej nazywanego „oil pulling ” – który ma na celu wybielanie zębów, jak i redukcję bakterii próchnicznych.
- Układ krwionośny, sercowo – naczyniowy. Głównie za sprawą zawartości magnezu.
- Właściwości ochronne wobec powstawania zmian miażdżycowych, ma również działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające.
Dodatkowo spożywanie samego ziarna sezamu:
- Pozytywnie wpływa na układ pokarmowy. Dzięki zawartości błonnika poprawia działanie układu pokarmowego oraz przynosi ulgę w zaparciach.
- Pomaga wzbogacić dietę w białko. Osoby niespożywające mięsa mogą wprowadzić sezam do diety jako źródło białka roślinnego, które jest bardzo ważne przy diecie dla wegetarian
Olej sezamowy - jak stosować go na co dzień?
Olej sezamowy, ze względu na szerokie właściwości lecznicze i zastosowanie w kosmetyce, wykorzystywany jest zarówno na surowo, jak i po przetworzeniu. To właśnie stosowanie go jako urozmaicenie diety jest najłatwiejszym sposobem na wprowadzenie go w swoje życie. Warto spróbować przepisów z kuchni azjatyckiej, gdzie w wielu potrawach i przepisach występuje olej sezamowy. Ma on specyficzny orzechowy smak oraz aromat, dzięki czemu jest wyjątkowym dodatkiem do wielu potraw.
Surowe ziarna sezamu często dodawane są do różnych potraw, można wykorzystać je do sałatek, pieczywa, a także do wypieków. Aby w pełni korzystać z bogactwa sezamu, warto sięgać po olej sezamowy, który zawiera większość wartości odżywczych ziaren sezamu w skondensowanej wersji. Wykorzystywany w kuchni może okazać się smacznym i zdrowym dodatkiem. Ze względu na wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które są wrażliwe na wyższą temperaturę, najlepiej olej stosować do potraw na zimno. Olej sezamowy ma delikatny aromat i łagodny orzechowy smak, dzięki temu jest chętnie wybierany przez osoby świadome, zdrowego i jednocześnie smacznego odżywienia.
Do czego go dodawać? Najlepiej do past, sałatek oraz dań mięsnych. Jest świetnym składnikiem do marynaty mięsnej, nadając całej potrawie wyjątkowego smaku.
Olej sezamowy zastosowanie do smażenia?
Według opinii doświadczonych osób lepiej nie używać oleju sezamowego do smażenia. Ze względu na jego skład, nie powinno się go podgrzewać do temperatury wyższej niż 70°C. Jeśli koniecznie dana osoba chce wykorzystać olej sezamowy do smażenia, to najlepiej dać wyłącznie kilka kropel tego tłuszczu, a resztę dania usmażyć na innym oleju, np. kokosowym, który również zapewni oryginalny smak potrawy.
Dieta bogata w zdrowego sojusznika - olej sezamowy
Wszystkie wymienione właściwości zdrowotne oleju sezamowego wskazują na to, że olej sezamowy może być przydatnym sojusznikiem w codziennej pielęgnacji i żywieniu. Co ważne, jego cena nas nie zniechęci, ponieważ kosztuje on często niewiele więcej od zwykłych olejów dobrej jakości. Oczywiście, kupując tego typu produkty, również należy zwracać uwagę na ich jakość i nabywać tylko te, które powstają w 100% z nasion sezamu. Ważne, żeby olej był naturalny i nierafinowany, przygotowany z surowych, nieprażonych ziaren białego (jasnego) sezamu. Najlepsze efekty zdrowotne osiągniemy przy stosowaniu oleju sezamowego tłoczonego na zimno, w temperaturze do 40 stopni - taki proces produkcji pozwoli zachować maksimum właściwości zdrowotnych.
Olej sezamowy — jaki kupić?
Chociaż sezam jest rośliną egzotyczną, uprawianą głównie w Chinach i Indiach to możesz kupić olej sezamowy tłoczony w Polsce. Jest to niezwykle istotne, żeby olej nie stał na sklepowej półce i nie tracił swoich właściwości. Olejom szkodzą takie czynniki jak światło, powietrze, temperatura i czas. Dlatego wybieraj olej sezamowy, który po wytłoczeniu przechowywany jest w chłodni. Sięgaj po olej świeży, tłoczony dopiero na Twoje zamówienie i dobrze zabezpieczony na czas transportu. Wybieraj olej tłoczony na zimno, niefiltrowany, nieczyszczony chemicznie, tylko z pewnego źródła.
