Żywność dostarcza nam wielu składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Większość z nas doskonale sobie zdaje sprawę z tego, że w produktach spożywczych znajdziemy takie składniki jak białko, węglowodany, witaminy czy związki mineralne. Jednak to dopiero początek. Składników tych jest o wiele więcej i dzisiaj chcemy przedstawić Wam jeden z nich, a mianowicie polifenole. Właściwości i inne ciekawostki na ich temat omówiliśmy w artykule poniżej.
Spis treści:
Polifenole – co to jest i jaką pełnią funkcję?
Polifenole to związki organiczne z grupy fenoli, naturalnie występujące w żywności pochodzenia roślinnego.
Polifenole w żywności spełniają bardzo ważną funkcję. Są odpowiedzialne za cechy sensoryczne. Oznacza to, że to dzięki nim zawdzięczamy piękną, ciemną barwę jagód, cierpki smak jabłek czy charakterystyczny smak herbaty oraz kawy,
Jednak na tym się nie kończą zalety polifenoli. Związki te niosą dla nas mnóstwo prozdrowotnych właściwości. Obecnie naukowcy odkryli już ok. 8 tysięcy polifenoli! Prawda, że imponująca liczba? Wszystkie one zostały podarowane nam przez naturę, aby czynić w naszych organizmach cuda. A jakie to cuda? Już wyjaśniamy!
Polifenole i ich właściwości przeciwutleniające
Właściwości polifenoli powinny Wam kojarzyć się przede wszystkim z ich działaniem przeciwutleniającym. Związki te bowiem są bardzo silnymi antyoksydantami.
Antyoksydanty można porównać do małych wojowników, które toczą boje w naszym organizmie. Ich przeciwnikami są wolne rodniki. Wolne rodniki występują w naszym organizmie naturalnie i pewna ich ilość jest dla nas bezpieczna. Problem zaczyna się wtedy, kiedy powstaje ich nadmiar, a o niego wcale nie jest tak trudno. Przyczyniają się do tego m.in. zanieczyszczenie środowiska, palenia papierosów, promieniowanie UV oraz długotrwały stres.
Polifenole działanie zapobiegające wykazują w przypadku:
- Chorób nowotworowych
- Cukrzycy
- Miażdzycy
- Nadciśnienia
- Podwyższonego cholesterolu
- Zawału serca
- Stanów zapalnych
- Chorób neurodegeneracyjnych
Polifenole a odchudzanie
Polifenole mogą wspomóc proces odchudzania. Otyłość często powiązana jest ze stanami zapalnymi oraz z insulinoopornością. Dieta bogata w polifenole może być jednym z elementów łagodzących te stany. Dodatkowo taka dieta często jest oparta na zdrowych produktach, które z kolei sprzyjają utrzymaniu prawidłowej masie ciała.
Polifenole a trwałość produktów spożywczych
Polifenole jako naturalne antyoksydanty w żywności działają pozytywnie również na trwałość produktów spożywczych. Dobrym przykładem są oleje.
Produkty bogate w polifenole
Jeśli zastanawiasz się, co najwięcej zawiera polifenoli śpieszymy z odpowiedzią.
Polifenole znajdziemy w żywności pochodzenia roślinnego. Znajdują się one w warzywach, owocach, napojach owocowych, roślinach zbożowych, nasionach roślin strączkowych, przyprawach, a także w olejach roślinnych. Na olejach na chwilkę się zatrzymamy, bowiem są to czołowe produkty Olini.
Jednym z najbardziej bogatych olejów w polifenole jest oliwa polifenolowa. W Olini dbamy nie tylko najlepszą jakość surowca pod względem smaku, ale również wartości odżywczej. Dlatego raz w roku sprawdzamy, jak kształtuje się zawartość polifenoli w naszych oliwach. Wszystkie nasze oliwy są w nie bogate, jednak najwięcej znajdziesz ich w oliwie wysokopolifenolowej.
Nasza oliwa extra virgin z polifenolami to produkt premium, pochodzący z uroczej Apulii. Została wyprodukowana poprzez zimne tłoczenie całych owoców, co sprawia, że jest 100% naturalna i nietknięta przez przetwórstwo.
Nasza oliwa wysokopolifenolowa została przebadana i stwierdzono, że zawiera aż 650 mg/kg przeciwutleniaczy! Polifenole to substancje, które pomagają w ochronie lipidów we krwi przed stresem oksydacyjnym. Główne przeciwutleniacze w naszej oliwie z pierwszego tłoczenia to lignany (76 mg/kg) oraz oleuropeina (29 mg/kg).
Jest także bogata w witaminę E, która jest niezbędna dla Twojego organizmu. Dodatkowo, działa jako silny przeciwutleniacz, chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym. To właśnie dlatego nazywana jest "witaminą młodości".
Polifenole - podział i źródła
Polifenole roślinne możemy podzielić na kilka grup. Poniżej tabelka, która ułatwi Wam poznanie tego niezwykłego świata polifenoli.
|
Grupa polifenoli |
Polifenole - przykłady |
Polifenole - produkty |
|
Flawonoidy |
flawonole, flawony, izoflawony, flawanony, antocyjanidyny i flawanole |
Jagody, aronia, brokuły, cebula, jabłka, gruszki, rokitnik, truskawki |
|
Kwasy fenolowe |
kwasy hydroksybenzoesowe, kwasy hydroksycynamonowe |
Czarna porzeczka, jeżyny, kawa, herbata, jabłka |
|
Stilbeny |
Resweratol |
Winogrona, olej z pestek winogron, czerwone wino |
|
lignany |
sekoizolaricirezinol (SEC), matairezinol, sezamina (SES) |
Siemię lniane, zboża, sezam, nasiona roślin strączkowych, oliwa |
Polifenole gdzie są w produktach Olini?
Jeśli mielibyśmy wskazać produkty najbardziej bogate w lignany to są to przede wszystkim rośliny oleiste.
- Najlepszym ich źródłem jest siemię lniane – czyli produkt bliskiemu naszemu sercu. To od oleju lnianego rozpoczęła się nasza przygoda z tłoczonymi na zimno olejami. W siemieniu lnianym znajdziecie takie lignany jak: sekoizolaricirezinol (SEC), matairezinol
- Niewiele osób wie, że źródłem lignanów jest również oliwa z oliwek. Występują w niej pod nazwą pinorezynol (PINO).
- Polifenole znajdziesz także w naszym nowym oleju - Olej dla kobiet, który jest mieszanką właśnie oliwy z oliwek z olejem z wiesiołka i olejem lnianym! To idealne trio, pełne polifenoli, ale także idealnej proporcji kwasów Omega-3 i Omega-6!
Dobrym źródłem lignanów jest także sezam. W nim znajdziemy je pod nazwą sezamina (SES).
Polifenole znajdziesz również w naszych liofilizowanych owocach. Liofilizacja polega na suszeniu owoców w niskiej temperaturze i ciśnieniu. Pozwala to na ograniczenie strat wartości odżywczej, a co za tym idzie strat polifenoli. Lofilizowane owoce są więc świetnym pomysłem na przemycenie tych zdrowych związków do diety.
Jeśli chodzi o polifenole w owocach to należą one przede wszystkim do grupy flawonoidów. Flawonoidy znajdziesz również w oleju z rokitnika. Jest on także świetnym źródłem kolejnej grupy polifenoli, jaką są kwasy fenolowe.
Kolejną ważną grupą polifenoli są stilbeny. Do ich najpopularniejszych przedstawicieli należy resweratrol. Znajdziecie go w oleju z pestek winogron.
Podsumowując, polifenole właściwości mają wiele. Są to prawdziwi strażnicy naszego organizmu. Dzięki swojemu antyoksydacyjnemu działaniu zapobiegają chorobom XXI wieku. Dlatego warto włączyć produkty bogate w polifenole do swojej codziennej diety.
Literatura
- Manach C, Scalbert A, Morand C, Rémésy C, Jiménez L. Polyphenols: food sources and bioavailability. Am J Clin Nutr. 2004 May;79(5):727-47. doi: 10.1093/ajcn/79.5.727. PMID: 15113710.
- Mężyńska M, Brzóska M.M, Związki polifenolowe w leczeniu i profilaktyce wybranych chorób cywilizacyjnych – dowody z badań epidemiologicznych, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 3 (48) 2016, 269-275
- Rodríguez-García C, Sánchez-Quesada C, Toledo E, Delgado-Rodríguez M, Gaforio JJ. Naturally Lignan-Rich Foods: A Dietary Tool for Health Promotion? Molecules. 2019 Mar 6;24(5):917. doi: 10.3390/molecules24050917. PMID: 30845651; PMCID: PMC6429205.
- Parus A, Przeciwutleniające i farmakologiczne właściwości kwasów fenolowych, Postępy Fitoterapii 1/2013, s. 48-53
- Wang S, Moustaid-Moussa N, Chen L, Mo H, Shastri A, Su R, Bapat P, Kwun I, Shen CL. Novel insights of dietary polyphenols and obesity. J Nutr Biochem. 2014 Jan;25(1):1-18. doi: 10.1016/j.jnutbio.2013.09.001. PMID: 24314860; PMCID: PMC3926750.
- Sadowska A, Świderski F, Kromołowska R, Polifenole – źródło naturalnych
Przeciwutleniaczy, Postępy techniki przetwórstwa spożywczego 1/2011, s. 108-111
Autorka:
Justyna Ćwierz
Dyplomowany dietetyk. W swojej codziennej pracy prowadzi konsultacje dietetyczne, podczas których pomaga pacjentom zmienić ich nawyki żywieniowe. Autorka strony Dietetyczna Mapa, na której dzieli się pomysłami na pyszne i zbilansowane posiłki.
