Olej lniany to jeden z najzdrowszych olejów roślinnych. Ze względu na niepowtarzalną i bardzo korzystną dla organizmu proporcję kwasów omega 3 i 6 jest nieocenionym elementem zdrowej diety Zastanawiasz się, na co pomaga? Olej lniany tłoczony na zimno, z dobrej jakości nasion lnu, jest cennym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych omega 3 i omega 6. Wykazuje również działanie antyoksydacyjne, wspiera trawienie, metabolizm i przyczynia się do obniżenia poziomu złego cholesterolu. Liczne właściwości oleju lnianego sprawiają, że może on znaleźć zastosowanie nie tylko w kuchni, ale również… w naszej kosmetyczce! Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, kiedy i jak warto go stosować.
Spis treści:
- Czym jest olej lniany budwigowy?
- Co zawiera skład oleju lnianego?
- Olej lniany — właściwości
- Olej lniany - zastosowanie i działanie
- Dawkowanie oleju lnianego dla dorosłych i dzieci
- Picie oleju lnianego tłoczonego na zimno — przeciwwskazania
- Olej z siemienia lnianego i (potencjalnie) negatywne skutki uboczne
Czym jest olej lniany budwigowy?
Inną często spotykaną nazwą na olej lniany jest tzw. olej lniany budwigowy. Pochodzi ona od niemieckiej uczonej, dr Budwig, autorki tezy o niedoborze kwasów omega 3, kilkukrotnie nominowanej za swoje osiągnięcia do otrzymania nagrody Nobla. Dr Budwig zauważyła, że niedobór nienasyconych kwasów tłuszczowych (głównie kwasów omega 3) może prowadzić do rozwijania się chorób cywilizacyjnych oraz opracowała specjalną dietę (dieta dr budwig), powszechnie uznawaną za wsparcie w wielu chorobach — m.in. obniża poziom cholesterolu we krwi. Aby o oleju lnianym móc mówić „budwigowy”, powinny być spełnione dwa najważniejsze warunki, a mianowicie: olej lniany musi być tłoczony na zimno i nie może być poddany rafinowaniu (czyli procesowi polegającemu na oddziaływaniu na olej temperaturą czy środkami chemicznymi).
Co zawiera skład oleju lnianego?
Olej lniany jest pozyskiwany podczas tłoczenia nasion lnu – rośliny, którą możemy kojarzyć z pól dzięki intensywnej, niebieskiej barwie. W jego skład wchodzi aż 54,956% kwasu alfa-linolenowego (ALA) i 15,559% kwasu linolowego (LA). Zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe omega 3 i kwasy tłuszczowe omega 6 — to właśnie one świadczą o jego prozdrowotnych właściwościach. Olej lniany Olini zawiera wysoką zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych — stanowią one 90% wszystkich kwasów tłuszczowych w oleju.
Technika otrzymywania oleju lnianego nie zmieniła się od tysięcy lat. Co prawda w dzisiejszych czasach stosowany jest inny sprzęt, ale sam mechanizm pozostał bez zmian. Tajemnica produkcji tego oleju to wyciskanie nasion lnu, które odbywa się na zimno, bo tylko to gwarantuje otrzymanie oleju o najwyższej wartości. Najbardziej wartościowy olej ma taki sam skład biochemiczny jak nasiona, z których został wytłoczony – taki olej zwany jest dziewiczym (extra vergine). Sekret wartościowego i smacznego oleju lnianego tkwi w jego produkcji, jego tłoczenie powinno odbywać się na zimno, w prasach ślimakowych, w których temperatura wyciskania nie przekracza 40°C. Ważne, żeby nie pozbawiać oleju wartości poprzez oczyszczanie, filtrowanie i rafinowanie.
Olej lniany — właściwości
Co wyróżnia i na co pomaga olej lniany? Ma on przede wszystkim wiele zalet prozdrowotnych i profilaktycznych, za które cenią go nasi Klienci. Jest to możliwe dzięki jego właściwościom antyoksydacyjnym: antyoksydanty ochraniają organizm przed wirusami i bakteriami oraz spowalniają reakcje utleniania, przeciwdziałając namnażaniu się wolnych rodników. Olej lniany tłoczony na zimno ma również właściwości przeciwzapalne, poprawiające profil lipidowy (przeciwdziałające dyslipidemii) oraz korzystne działanie w cukrzycy typu 2 (obniżanie insulinooporności i glikemii). Dodatkowo wpływa na regulację poziomu cholesterolu we krwi, a także może wspierać leczenie chorób układu krążenia. Ten rodzaj oleju ceniony jest za to, że:
- wzmacnia naczynia krwionośne,
- chroni je przed miażdżycą,
- wspiera unikanie chorób układu krążenia,
- chroni organizm przed rozwinięciem się choroby wieńcowej.
Stany zapalne, stres oksydacyjny, nadciśnienie, dyslipidemia i cukrzyca bardzo często współwystępują u pacjenta, będąc istotnymi czynnikami ryzyka w chorobach układu krążenia. Wydaje się zatem, że prozdrowotne działanie oleju lnianego w chorobach sercowo-naczyniowych należy w tych chorobach rozpatrywać kompleksowo. Oprócz tego Olej lniany budwigowy skutecznie przyspiesza metabolizm. Dzięki włączeniu go do codziennej diety możemy wspomóc nasze trawienie i usunąć zbędne elementy przemiany materii z organizmu. Oczyszcza organizm, a także wspiera wątrobę i pomaga w produkowaniu kwasów żółciowych.
Takie właściwości oleju lnianego pomagają utrzymać również prawidłową masę ciała — jest to doskonałe rozwiązanie dla wszystkich, którzy w zdrowy i mądry sposób chcą zgubić kilka nadprogramowych kilogramów, a jednocześnie zadbać o swoje odżywianie i zdrowie. Warto wiedzieć, że regularne picie oleju lnianego wzmacnia również nasz układ nerwowy oraz wspiera procesy uczenia się i zapamiętywania, a także koncentrację, co ma szczególne znaczenie dla osób uczących się lub pracujących umysłowo. Jak pokazują różne badania, stosowanie produktów z nienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega 3 wzmacnia pozytywne zachowania, a w dodatku wzmaga samokontrolę u dzieci ze zdiagnozowanym ADHD.
Olej lniany - zastosowanie i działanie
- Olej lniany w kuchni
Dzięki temu, że w procesie pozyskiwania oleju lnianego nie jest przekroczona temperatura 40 stopni, może zachować wszystkie swoje najważniejsze wartości odżywcze. Do czego olej lniany sprawdzi się najlepiej? Ma neutralnie lekko orzechowy aromat, co sprawia, że jest świetnym dodatkiem kulinarnym do większości potraw. Ważne jednak, żeby był spożywany na zimno i surowo. Potraw z jego dodatkiem nie należy smażyć, gotować i podgrzewać, bowiem olej lniany, który został poddany obróbce termicznej, traci część swoich właściwości.
- Olej lniany zastosowanie na skórę
Warto pamiętać o oleju lnianym także w kwestii pielęgnacji, nawet jeśli Twoja skóra jest zadbana i zdrowa, to w utrzymaniu tego stanu kluczowa jest odpowiednia pielęgnacja (głównie stosowanie witaminy E). Olej lniany coraz częściej stanowi element naturalnej pielęgnacji — to doskonałe rozwiązanie dla wszystkich, którzy dbają o piękną skórę, a przy tym zwracają uwagę na naturalne składy kosmetyków i szukają ekologicznych rozwiązań. Zimnotłoczony olej lniany to jeden z olejów spożywczych niezwykle ceniony przez kosmetologów i chętnie wykorzystywany w pielęgnacji.
Nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), w które bogaty jest olej lniany, wpływają na prawidłowe funkcjonowanie skóry. Sprawdzą się szczególnie do pielęgnacji skóry dojrzałej, suchej lub zwiotczałej. Wspomagają jej odnowę, przywracają odpowiedni poziom nawilżenia i elastyczność, działają także wzmacniająco, dzięki czemu skóra jest mniej podatna na czynniki zewnętrzne. Z dodatkiem olejku eterycznego olej lniany świetnie sprawdzi się w masażu. Dodany do kremu lub serum może być stosowany do pielęgnacji twarzy, jak i całego ciała. Jest niezastąpiony w pielęgnacji włosów i skóry głowy. Działa wzmacniająco na włosy suche i zniszczone – przywracając im blask.
- Olej lniany do włosów
Podobnie jak w przypadku skóry, tak samo możesz zadbać o swoje włosy – sięgając po produkt do pielęgnacji nie na drogeryjną półkę, ale do własnej lodówki.
Dlaczego olej lniany jest tak ważny w pielęgnacji włosów? Dieta ze zbyt małą ilością kwasów omega 3 i omega 6 (kwas linolowy) sprawia, że włosy łamią się i mogą zacząć wypadać. Spożywanie oleju lnianego jest ważne także dla naszych włosów — wystarczą dwie łyżki oleju lnianego dziennie, by zatrzymać proces nadmiernego wypadania włosów. Olej lniany budwigowy, poza nienasyconymi kwasami tłuszczowymi, zawiera także lignany – naturalne związki estrogenopodobne, które mają właściwości antyoksydacyjne oraz regulują gospodarkę hormonalną.
Olej lniany to również istotna dla pielęgnacji witamina E, która jest przeciwutleniaczem, a także zawartość kwasu alfa linolenowego regulujący gospodarkę lipidową naskórka i wykazujący silne działanie przeciwstarzeniowe (tzw. anti-aging). To wszystko właśnie sprawia, że olej lniany do włosów to genialny i naturalny kosmetyk. Jednym ze sposobów używania, po który sięga coraz więcej kobiet, jest tzw. olejowanie włosów. Ten zabieg pielęgnacyjny doskonale wpływa zarówno na wygląd zewnętrzny włosów, jak i na ich wewnętrzną kondycję, a olej lniany jest do tego wręcz idealny, głównie ze względu na zawartość Witaminy E; pomoże we wzmocnieniu włosów, nadaniu im sprężystości oraz połysku.
Dawkowanie oleju lnianego dla dorosłych i dzieci
Zastanawiasz się, jak stosować olej lniany budwigowy, aby móc w pełni skorzystać ze wszystkich jego prozdrowotnych właściwości? Dobrą opcją będzie olej lniany do picia! Zgodnie z dietą dr Budwig, należy pić olej lniany budwigowy codziennie, po 4-8 łyżek. Jest to dawka przeznaczona dla osób dorosłych. Jeśli chodzi o dzieci, to najlepiej podać im go w posiłkach — w przypadku większego dziecka będą to 1-2 łyżki dziennie, natomiast małe dzieci powinny przyjmować tylko jedną łyżeczkę. Kiedy pić olej lniany? Nie ma żadnych dowodów, które potwierdzałyby lepszy wpływ oleju podczas przyjmowania go na czczo czy o konkretnej porze. Najważniejsze jest jego systematyczne spożywanie.
Poza tym, że olej lniany budwigowy można pić i jeść, to warto go także stosować zewnętrznie, zarówno jako kosmetyk do ciała, jak i na włosy. Szerokie zastosowanie oleju lnianego sprawia, że produkt ten na stałe zagościł już w wielu domach. Warto włączyć olej lniany do codziennej diety. Jeśli i Ty chcesz skorzystać z dobroczynnych właściwości oleju lnianego, zapraszamy do naszego sklepu, w którym znajdziesz oleje tłoczone wyłącznie na Twoje zamówienie, z nasion lnu najlepszej jakości! Świeże tłoczenie, sprawi, że spożywanie oleju lnianego będzie łatwe i przyjemne.
Picie oleju lnianego tłoczonego na zimno — przeciwwskazania
Choć olej lniany ma wiele zalet i jest uważany za bezpieczny, to jednak istnieje kilka przeciwwskazań w jego stosowaniu. Przede wszystkim nie powinny po niego sięgać osoby, które mają alergię na nasiona lnu. Uważa się również, że nie należy go przyjmować w przypadku ciąży oraz karmienia piersią. Siemię lniane może obniżać poziom cukru we krwi — warto wziąć to pod uwagę, jeśli choruje się na cukrzycę. Podobnie jest także z nadciśnieniem; olej lniany może obniżyć ciśnienie krwi.
Zdarza się, że nasiona lnu mogą zakłócać działanie niektórych leków lub z nimi negatywnie oddziaływać. Chodzi między innymi o leki: niesteroidowe przeciwzapalne, rozrzedzające krew oraz regulujące cukier. W razie wątpliwości związanych z piciem oleju lnianego należy skonsultować się z lekarzem, który zdecyduje, czy możemy go stosować w przypadku konkretnych dolegliwości.
Olej z siemienia lnianego i (potencjalnie) negatywne skutki uboczne
Jeśli jesteś uczulony na siemię lniane, to po jego zażyciu możesz odczuć negatywne skutki uboczne, takie jak: swędzenie, zaczerwienie, obrzęk, nudności i wymioty. W takim momencie należy zdecydowanie przerwać picie oleju lnianego. W przypadku spożycia za dużej ilości oleju lnianego tłoczonego na zimno może pojawić się biegunka lub inne dolegliwości żołądkowe.
Olej lniany - pytania i odpowiedzi
Na jakie choroby pomaga olej lniany?
Nasiona lnu i uzyskiwany z nich olej lniany wskazują na korzystne działanie w cukrzycy typu 2 (obniżanie insulinooporności i glikemii). Kwasy omega 3 mają wyraźny wpływ na insulinowrażliwość i hamowanie powstawania powikłań cukrzycy.
Olej lniany pomaga regulować metabolizm, procesy trawienne i perystaltykę jelit, ułatwia wchłanianie witamin i cennych substancji z pożywienia, wspomaga syntezę cholesterolu.
Po olej lniany coraz częściej sięgają osoby, które chcą uchronić się przed rozwojem miażdżycy, udarem, zawałem serca czy nadciśnieniem. Reguluje gromadzenie się we krwi tzw. „złego” cholesterolu, zabezpieczając przed chorobą wieńcową czy zawałem serca. Obniża ryzyko powstawania zatorów, wzmacnia naczynia krwionośne.
Na co dobrze wpływa olej lniany?
Olej lniany dobrze wpływa na obniżanie poziomu “złego” cholesterolu. Przyspiesza metabolizm i reguluje procesy trawienne, dzięki czemu utrzymanie prawidłowej masy ciała staje się łatwiejsze. Pozytywnie wpływa także na serce, zdrowie mózgu czy stan skóry.
Czy olej lniany można pić codziennie?
Kto powinien pić olej lniany?
Każdy, kto chce uzupełnić swoją dietę w NNKT, powinien pić olej lniany, co przełoży się na poprawę funkcjonowania organizmu; osoby z obniżoną odpornością, narażeni na stres i problemy z układem trawiennym.
Kiedy najlepiej pić olej lniany rano czy wieczorem?
Olej można spożywać o dowolnej porze dnia, idealnie komponuje się z: sałatkami i surówkami, pastami warzywnymi, twarogiem, jogurtem, ostudzonymi, gotowanymi warzywami, składnikami majonezu, składnikami dressingów i sosów.
Czy olej lniany oczyszcza jelita?
Czy olej lniany jest dobry na stawy?
Olej lniany może być korzystny dla zdrowia stawów z kilku powodów, choć bezpośrednie dowody na jego skuteczność w łagodzeniu problemów stawowych mogą być ograniczone. Olej lniany może pomóc na stawy przede wszystkim dzięki zawartości kwasów omega-3, które działają przeciwzapalnie, pomagają utrzymać zdrowe struktury stawowe oraz mogą pomóc w ochronie chrząstek stawowych.
Czy olej lniany jest dobry na wątrobę?
Olej lniany jest bogaty w kwasy tłuszczowe omega-3, takie jak kwas alfa-linolenowy (ALA). Badania sugerują, że kwasy tłuszczowe omega-3 mogą pomóc w zmniejszeniu stanów zapalnych w organizmie, co może być korzystne dla zdrowia wątroby.
Spożywanie oleju lnianego może pomóc w obniżeniu poziomu triglicerydów i cholesterolu, co może mieć korzystny wpływ na zdrowie wątroby. Olej lniany zawiera również antyoksydanty, takie jak witamina E, które mogą pomóc w ochronie komórek wątroby przed uszkodzeniem oksydacyjnym.
Po jakim czasie działa olej lniany?
Czas, w którym zauważysz efekty stosowania oleju lnianego, może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak stan zdrowia, dieta, dawka oleju, czy regularność spożycia. Jednakże wielu ludzi zauważa pierwsze efekty po kilku tygodniach regularnego spożywania oleju lnianego. oznaki można już zauważyć po około 3 miesiącach regularnego stosowania
Czy olej lniany musi być w lodówce?
Olej lniany zawsze przechowujemy w lodówce w temperaturze około 4-10 stopni i spożywamy na zimno.
Źródła:
- Zuk M, Szperlik J, Szopa J. Linseed Silesia, Diverse Crops for Diverse Diets. New Solutions to Increase Dietary Lipids in Crop Species. Foods. 2021; 10: 2675. https://www.mdpi.com/2304-8158/10/11/2675 https://www.mdpi.com/2304-8158/10/11/2675
- Gromek M, Banach J, Czarnecka G, et al. Zimnotłoczone oleje: lniany (wysoko-i niskolinolenowy) i rzepakowy. Który wybrać? Herbalism. 2015; 1: 39-65. https://apcz.umk.pl/HERB/article/view/HERB.2015.003/, https://apcz.umk.pl/HERB/article/view/HERB.2015.003
- Shayan M, Kamalian S, Sahebkar A, et al. Flaxseed for Health and Disease: Review of Clinical Trials. Comb Chem High Throughput Screen. 2020; 23: 699-722. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32436825/, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32436825/
- Ganguly S, Panjagari NR, Raman RK. Flaxseed (Linum usitatissimum). Oilseeds: Health Attributes and Food Applications: Springer; 2021. p. 253-83.
- Tang Z, Ying R-F, Lv B-F, et al. Flaxseed oil: Extraction, health benefits and products. Quality Assurance and Safety of Crops & Foods. 2021; 13: 1-19. https://qascf.com/index.php/qas/article/view/783, https://qascf.com/index.php/qas/article/view/783
- Musazadeh V, Jafarzadeh J, Keramati M, et al. Flaxseed Oil Supplementation Augments Antioxidant Capacity and Alleviates Oxidative Stress: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2021; 4438613. https://www.hindawi.com/journals/ecam/2021/4438613/
Autorka:
Agnieszka Maciejowska
Od lat związana ze zdrową żywnością. W Olini.pl odpowiada za testowanie produktów i edukację.
