Spis treści:
- Czym jest olej rzepakowy?
- Co zawiera olej rzepakowy? Składniki i wartości odżywcze
- Właściwości lecznicze oleju rzepakowego
- Działanie i zastosowanie oleju rzepakowego
- Ile pić oleju rzepakowego? Dzienna dawka
- Olej rzepakowy — przeciwwskazania i skutki uboczne
Czym jest olej rzepakowy?
Olej rzepakowy powstaje z nasion rzepaku. Wyróżniamy jego dwa rodzaje: tłoczony na ciepło i tłoczony na zimno. Ten tłoczony na ciepło jest rafinowany, czyli poddawany oczyszczaniu, a ten tłoczony na zimno już nie. Pierwszy ze wspomnianych może być zatem wykorzystywany do smażenia, pieczenia, jak i pod postacią dodatku do sałatek oraz innych potraw serwowanych na zimno. Z kolei olej rzepakowy nierafinowany (tłoczony na zimno) nie powinien być używany podczas przyrządzania potraw, które wymagają długotrwałego podgrzewania.
Oprócz delikatnej obróbki termicznej można stosować go do przygotowywania m.in. dressingów do surówek i sałatek. Równie dobrze sprawdzi się jako dodatek do pieczywa oraz jako składnik sosów. To dość istotne rozróżnienia, które warto wziąć pod uwagę, jeśli chcemy serwować dania, jakie staną się cennymi porcjami witamin, minerałów i innych ważnych substancji dla utrzymania dobrego zdrowia. Najwięcej wartościowych właściwości ma olej tłoczony na zimno (nierafinowany).
Co zawiera olej rzepakowy? Składniki i wartości odżywcze
Olej rzepakowy nierafinowany uważany jest za jeden z najzdrowszych olejów roślinnych. Znajdziemy w nim wiele istotnych dla utrzymania zdrowia i urody składników. Wśród nich można wymienić przeciwutleniacze — opóźniające procesy starzenia, nienasycone kwasy tłuszczowe, które poprawiają pracę mózgu oraz beta-karoteny, wzmacniające układ odpornościowy i usprawniające funkcjonowanie narządu wzroku.
Olej rzepakowy to również świetne źródło witaminy E oraz składników mineralnych, takich jak magnez czy fosfor. Poza tym jest bogaty w tłuszcze omega-3 i omega-6, które są kluczowe dla zdrowia człowieka. Co ważne, zawiera w sobie stosunkowo niewielką ilość tłuszczów nasyconych (wpływających negatywnie na zdrowie organizmu), co czyni z niego dobrą alternatywę dla innych olejów roślinnych.
Właściwości lecznicze oleju rzepakowego
Znajdziemy w nim wiele istotnych dla utrzymania zdrowia i urody składników. Wśród nich można wymienić:
- przeciwutleniacze – opóźniające procesy starzenia;
- nienasycone kwasy tłuszczowe – poprawiające pracę mózgu;
- beta-karoteny – usprawniające funkcjonowanie narządu wzroku oraz wzmacniające układ odpornościowy.
Jako że olej rzepakowy zawiera w sobie wiele cennych substancji, to uważa się, że jego spożycie może być dobre dla zdrowia. Jakie są właściwości lecznicze oleju rzepakowego? W jaki sposób pomaga organizmowi?
- obniża się poziom tzw. złego cholesterolu;
- przyspiesza przemianę materii;
- zahamowuje rozwój chorób dotyczących układu krążenia;
- chroni organizm przed wystąpieniem miażdżycy i zawału mięśnia sercowego;
- łagodzi stany zapalne stawów;
- wspiera kondycję oczu i skóry
- pozytywnie wpływa na funkcjonowanie nerek
Działanie i zastosowanie oleju rzepakowego
Poza tym, że ma wiele właściwości zdrowotnych, posiada również inne zalety. Głównie używa się go w kuchni — nierafinowany olej rzepakowy sprawdzi się jako świetny dodatek do wielu różnych potraw: sałatek, zup, past warzywnych czy kanapek. Najzdrowszy jest stosowany na zimno, choć można go podgrzewać do temperatury maksymalnie 190 stopni. Ma delikatny smak i lekki ziołowy zapach, dlatego nie zakłóci smaku przygotowywanych przez nas posiłków.
Olej rzepakowy używa się również do pielęgnacji, zarówno skóry, jak i włosów. Natłuszcza, regeneruje i poprawia kondycję skóry, dzięki czemu może pomóc w różnego rodzaju dolegliwościach dermatologicznych. Wielu osobom sprawdza się również podczas olejowania włosów — nawilża je, uelastycznia i dodaje naturalnego połysku.
Ile pić oleju rzepakowego? Dzienna dawka
Nie ma konkretnych zaleceń odnośnie stosowania oleju rzepakowego tłoczonego na zimno. Najważniejsze to włączyć go do swojego jadłospisu i pilnować, by nie przekroczyć dziennego spożycia tłuszczów. Uważamy natomiast, że już nawet 2 łyżki dziennie dodawane podczas przyrządzania zimnych dań, mogą pozytywnie wpłynąć na ogólne samopoczucie. Aby spożycie oleju rzepakowego przyniosło upragnione korzyści, nie powinien zawierać on w sobie żadnych sztucznych dodatków i konserwantów. Ważne jest, by był przygotowywany ze świeżych ziaren rzepaku.
Warto zatem wybrać taki, który jest tłoczony na zamówienie. Temperatura jego tłoczenia nie może przekraczać 40 stopni Celsjusza — tym samym produkt ten będzie się wyróżniał pięknym żółtym kolorem o złotym odcieniu oraz delikatnym zapachem i smakiem. Aby wydobyć z oleju rzepakowego tłoczonego na zimno jak najwięcej cennych składników, musimy pamiętać o odpowiednim przechowywaniu. Optymalne warunki dla niego stworzy półka, szafka kuchenna (przy temperaturze powietrza nieprzekraczającej ok. 20 stopni Celsjusza) lub lodówka. Po otwarciu produkt ten można używać nawet przez 12 miesięcy.
Olej rzepakowy — przeciwwskazania i skutki uboczne
Większość osób może bez problemu spożywać olej rzepakowy. Jeśli pozyskamy taki, który będzie nierafinowany i ze sprawdzonego źródła, to powinien być on odpowiedni dla naszego zdrowia. Należy jednak pamiętać, by dbać o równowagę tłuszczów omega-3 i omega-6 w swojej diecie oraz nie przekraczać wskazanego dziennego spożycia tłuszczu. Szczególną ostrożność muszą zachować osoby uczulone na ziarna rzepaku — w ich wypadku stosowanie oleju rzepakowego jest zdecydowanie niewskazane i może prowadzić do reakcji alergicznych.
Autorka:
Agnieszka Maciejowska Od lat związana ze zdrową żywnością. W Olini.pl odpowiada za testowanie produktów i edukację.
