Spis treści:

Co lepsze tran czy omega-3 dla dziecka? Porównanie właściwości, zastosowań i form suplementacji

Czym różni się tran od suplementów omega-3?
Nazwa „tran” jest zarezerwowana dla tłuszczu z wątroby ryb dorszowatych, chociaż zdarza się, że niektórzy nazywają tak również m.in. olej z wątroby rekina.- Tran to naturalny olej z wątroby ryb dorszowatych. Nasz tran pochodzi w 100% z wątroby dorsza Gadus morhua L. Jest bogaty w kwasy omega-3, witaminę A i D3.
- Suplement omega-3 to preparat, który skupia w sobie wysoką zawartość kwasów omega-3, pochodzących również z naturalnych olejów rybnych — w tym przypadku sardynek i anchois.
Skład tranu, kwasów omega-3, witaminy A i D
Czyste omega-3 EPA i DHA bez dodatkowych witamin
- wzroku,
- mózgu,
- serca.
- naturalny olej rybny VivoMega® z mieszaniną tokoferoli,
- naturalny aromat malinowy,
- naturalny aromat jagodowy,
- witamina E (tokoferol).
Naturalny tran rybi vs. syntetyczne suplementy omega-3
- na pochodzenie kwasów omega-3,
- na zawartość konserwantów i sztucznych dodatków
- na czystość preparatu.

Kluczowe składniki aktywne - EPA, DHA i ALA
EPA i DHA – działanie przeciwzapalne i kardioprotekcyjne
- przeciwzapalne,
- przeciwalergiczne,
- immunomodulujące,
- przeciwmiażdżycowe,
- przeciwzakrzepowe,
- regulujące profil lipidowy,
- obniżające wartość ciśnienia tętniczego.
- kwas DHA stanowi główny element błon komórkowych neuronów kory mózgowej ośrodkowego układu nerwowego i korzystnie wpływa na wzrost komórek nerwowych,
- DHA odgrywa również kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowania oka, kwasy Omega-3 mogą być wsparciem w leczeniu chorób takich jak depresja, a także cukrzyca i otyłość (9).
ALA — roślinny prekursor EPA i DHA
- lnianym,
- rzepakowym,
- sojowym,
- konopnym,
- kukurydzianym.
Trójglicerydy vs. estry etylowe omega-3
- Trójglicerydy naturalnie występują w przyrodzie — to estry glicerolu i wyższych kwasów tłuszczowych, połączone ze sobą cząsteczką glicerolu.
- Estry etylowe powstają w procesie transestryfikacji.
- Trójglicerydy szybciej się wchłaniają i sprawiają, że poziom kwasów omega-3 szybko rośnie. Niestety, są również szybko usuwane z organizmu. Proces jest dość dynamiczny.
- Estry etylowe wchłaniają się wolniej— nie tak łatwo jak trójglicerydy — jednak przez to są stabilniejsze, uwalniają kwasy omega-3 przez dłuższy czas.
- Proces transestryfikacji pozwala na to, by usunąć pestycydy i inne zanieczyszczenia.
Korzyści zdrowotne tranu i omega-3
- nerwowego,
- odpornościowego,
- krwionośnego.
Wsparcie układu odpornościowego
Wpływ na układ sercowo-naczyniowy i ciśnienie krwi
Znaczenie dla układu nerwowego i rozwoju mózgu
- stymulacja wzrostu komórek nerwowych,
- korzystny rozwój komórek nerwowych — wydłużanie, wielobiegunowość, duża ilość wypustek (1)
- trudności poznawcze,
- dysleksja,
- dyspraksja,
- ADHD,
- depresja w dorosłości,
- szybszy rozwój choroby Alzheimera w starszym wieku (3)
Rola w utrzymaniu zdrowego wzroku
- Kwasy omega-3 odpowiedzialne są przede wszystkim za prawidłowe funkcjonowanie siatkówki oka, a także ostrość widzenia, ponieważ zapewniają odpowiednie stężenie rodopsyny w pręcikach oka. (3)
Obniżenie poziomu trójglicerydów i cholesterolu
- mogą nieznacznie podnosić poziom LDL, lecz również zwiększać poziom HDL (2),
- obniżają cholesterol całkowity, w tym LDL, a równocześnie podnoszą poziom HDL. (9)
LDL jest nazywany „złym” cholesterolem, podczas gdy HDL nazywany jest „dobrym”, pełniącym funkcję ochronną dla układu krwionośnego, ponieważ przenosi nadmiarową ilość cholesterolu do wątroby, aby pozbyć się go z organizmu.

Dla kogo tran, a dla kogo omega-3?
- Pamiętaj, że suplementacja nie może zastąpić zdrowej i zróżnicowanej diety. Jeśli jednak spożywasz ryby rzadziej niż 2 razy w tygodniu, to włączenie do diety kwasów Omega-3 lub tranu pomoże uzupełnić ich niedobór.
Dzieci i młodzież – tran jako wsparcie rozwoju
- Dobrym pomysłem może być połączenie tranu z olejem z czarnuszki (omega-6) oraz lnianym (ALA). W ten sposób kompleksowo dostarczysz dziecku związki odpowiedzialne za działanie przeciwalergiczne, przeciwzapalne i wspierające wymienione wyżej układy.
Kobiety w ciąży – DHA z omega-3 bez nadmiaru witaminy A
- Kobiety w ciąży powinny suplementować 200 mg DHA dziennie, ale jeśli nie spożywają wystarczającej ilości ryb (co w przypadku polskich kobiet jest bardzo powszechne) wartość ta wzrasta do 400 lub nawet 600 mg DHA na dzień. (4)
Osoby dorosłe i seniorzy – wybór zależny od potrzeb zdrowotnych
- prowadzoną dietę,
- występujące choroby.
Jak wybrać skuteczny i bezpieczny preparat?
Na co zwrócić uwagę przy wyborze tranu lub omega-3?
- na wartość wskaźnika TOTOX — im niższy, tym lepiej,
- czy produkt posiada badania przeprowadzone przez niezależne, akredytowane laboratorium,
- czy w składzie nie ma GMO ani sztucznych dodatków,
- czy suplement jest oczyszczony z metali ciężkich, pestycydów i zanieczyszczeń mikrobiologicznych.
Jakość surowca, forma chemiczna i zawartość składników aktywnych
- Wskaźnik TOTOX, czyli Total Oxidation Value, określa stopień utleniania tłuszczów — więc im niższa wartość, tym lepiej. Za bardzo dobre wartości uznaje się te poniżej 10.
Roślinne źródła omega-3: olej lniany i mikroalgi
- oleje roślinne, głównie ze względu na zawartość ALA, prekursora kwasów DHA i EPA,
- mikroalgi, które mają zdolność do syntezy łatwo przyswajalnych EPA i DHA. Bardzo bogaty w kwasy omega-3 jest olej lniany, ale także sojowy czy rzepakowy.
Suplementacja w praktyce
Jak dawkować tran i omega-3?
- Niemowlęta od 4 tygodnia życia: 2.5 ml (pół łyżeczki) stopniowo zwiększając dawkę z wiekiem dziecka do 5 ml (zalecana konsultacja z lekarzem)
- Dzieci powyżej 12 roku życia: 10 ml (łyżka stołowa)
- Dorośli: 10 ml
- Dzieci od 1 do 3 roku życia: 0.5 ml
- Dzieci od 3 roku życia: 1 ml.
Olej z wątroby dorsza, olej z ryb i olej z alg – różnice i zastosowania
- Olej z wątroby dorsza (tran) — naturalne źródło kwasów Omega-3 oraz witamin D3 i A.
- Olej z ryb — tłuszcz pozyskiwany z tkanek tłustych ryb morskich, również bogaty w kwasy Omega-3, może zawierać większą ich ilość, ale nie posiada witamin D3 i A.
- Olej z alg — wegańska alternatywa dla tranu i kompleksu kwasów Omega-3 pochodzenia zwierzęcego. Produkt Olini zawiera 59200 mg DHA w 100 gramach suplementu z mikroalg.
Podsumowanie — co wybrać tran czy omega-3?
Rekomendacje w zależności od wieku, stanu zdrowia i stylu życia
- Osoby dorosłe: 2 porcje ryb w tygodniu lub 250 mg EPA i DHA na dzień,
- Kobiety w ciąży: 250 mg EPA i DHA + 100 do 200 mg DHA na dzień,
- Kobiety karmiące piersią: 250 mg EPA i DHA + 100 do 200 mg DHA na dzień. (11)
- Niemowlęta: nie zaleca się dodatkowej suplementacji kwasami omega-3 niemowlętom karmionym piersią, niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym powinny otrzymywać mieszanki fortyfikowane w kwasy omega-3 i omega-6.
- Dzieci do 3 roku życia: 150-200 mg omega-3 na dobę, jeśli spożycie ryb nie jest wystarczające. (4)
- Prewencja chorób sercowo — naczyniowych: od 250 mg do 1000 mg EPA i DHA u osób, które chorują na niedokrwienną chorobę serca lub niewydolność tego narządu.
- Hipertriglicydermia: 2-3 g długołańcuchowych kwasów omega-3 na dobę (po konsultacji z lekarzem) (11)
Kiedy lepszy będzie tran?
Tran warto podawać, gdy w Twojej diecie lub diecie Twojego dziecka brakuje ryb. Nie spożywacie ryb przynajmniej dwa razy w tygodniu? Rozważcie suplementację wysokiej jakości tranem.
Zdecyduj się na tran również wtedy, kiedy nie podajesz dziecku dodatkowych mieszanek witaminowych i wiesz, że korzystne będzie suplementowanie witaminy A i D3 razem z kwasami omega-3.
Kiedy warto sięgnąć po czyste omega-3?
- jesteś w ciąży,
- podajesz swojemu dziecku witaminę A i D3 z innych źródeł, niż tran,
- przyjmujesz różne mieszanki witaminowe i zależy Ci na produkcie dostarczającym Ci jedynie kwasy omega-3.
Materac, Ewa, Zbigniew Marczyński, and Kazimiera Henryka Bodek. "Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka." Bromatologia i chemia toksykologiczna46.2 (2013): 225-233.
Kołodziejczyk, Maciej, Łukasz Bułdak, and Bogusław Okopień. "Wielonienasycone kwasy tłuszczowe w redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego." Pediatria i Medycyna Rodzinna 17.1 (2021): 27-35.
Kolanowski, Wojciech. "Wpływ wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 na rozwój dzieci."
Czajkowski, Krzysztof, et al. "Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie suplementacji kwasu dokozaheksaenowego i innych kwasów tłuszczowych omega-3 w populacji kobiet ciężarnych, karmiących piersią oraz niemowląt i dzieci do lat 3." Pediatria Polska 85.6 (2010): 597-603.
Swanson, Danielle, Robert Block, and Shaker A. Mousa. "Omega-3 fatty acids EPA and DHA: health benefits throughout life." Advances in nutrition 3.1 (2012): 1-7.
Mechlińska, Aleksandra. "Omega-3 dla dzieci. Dlaczego jest ważne i jak je uzupełniać."
Saran-Jagodzińska, Agnieszka. "Kiedy należy rozważyć stosowanie kwasów omega-3." Lekarz POZ 6.5 (2020): 278-285.
Stepanow, Kamila P., and Michał Liput. "Rola kwasu dokozaheksaenowego (DHA) w prawidłowych rozwoju i funkcjonowaniu mózgu oraz siatkówki." (2018).
Wcisło, Tomasz, and Waldemar Rogowski. "Rola wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w organizmie człowieka." Cardiovascular forum. Vol. 11. No. 3. 2006.
https://biotechnologia.pl/farmacja/mity-na-temat-estrow-etylowych-i-trojglicerydow-co-warto-wiedziec,23374
Jarosz, Mirosław, et al. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie. Vol. 83. Warsaw, Poland: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, 2020.
Strzyżewska, Maria, Justyna Jusiak, and Jakub Husejko. "Wpływ kwasów tłuszczowych omega-3 na rozwój i postęp chorób otępiennych w populacji geriatrycznej The influence of omega-3 fatty acids on development and progression of dementia diseases in the geriatric population."