Miód w pielęgnacji skóry jest stosowany na całym świecie od wieków. Tradycyjnie używa się go przede wszystkim wtedy, gdy mamy do czynienia z negatywnym działaniem mikroorganizmów (np. trądzik) oraz przy stanach zapalnych (m.in. egzema). Współczesna medycyna wykorzystuje miód w nowoczesnych opatrunkach do leczenia trudno gojących się ran, ponieważ działa on przeciwbakteryjnie, nawilżająco, regenerująco.
Spis treści:
Z kosmetycznego punktu widzenia ważną właściwością miodu jest jego działanie nawilżające. Miód wiąże cząsteczki wody, nawadniając w ten sposób skórę. Z kolei działanie przeciwbakteryjne miodu powiązane jest z kilkoma rzeczami:
Miód działa przeciwzapalnie, łagodzi, zmniejsza zaczerwienienia, działa również jako przeciwutleniacz, co ma wpływ na spowalnianie procesów starzenia się skóry.
Miód jest bardzo złożoną substancją i może liczyć nawet prawie 200 składników! Szczegółowy skład miodu będzie różnił się w zależności od jego pochodzenia. Głównymi składnikami są cukry, przede wszystkim proste, czyli glukoza i fruktoza, ale także trehaloza czy maltoza. To właśnie duża zawartość cukrów sprawia, że miód doskonale nawilża. Cząsteczki cukrów są humektantami, czyli substancjami wiążącymi wodę.
Kolejnymi ważnymi składnikami są enzymy, a wśród nich oksydaza glukozowa, która produkuje nadtlenek wodoru, w którym upatruje się przyczyny działania przeciwbakteryjnego. Nadtlenek wodoru ma działanie odkażające, miód działa bakteriostatycznie (ogranicza wzrost) lub bakteriobójczo, w zależności od szczepu mikroorganizmu.
Inną grupą składników miodu są kwasy organiczne, czyli m.in. kwasy glukonowy, cytrynowy, jabłkowy, mlekowy, bursztynowy. Odpowiadają one za niskie pH miodu (średnio ok. 4). Miód działa więc tonizująco, pomaga w przywróceniu właściwego pH na powierzchni skóry, które jest niezbędne do jej prawidłowego funkcjonowania.
Substancjami odpowiadającymi za aktywność przeciwutleniającą są związki fenolowe i flawonoidy. Hamowanie działania wolnych rodników i stresu oksydacyjnego jest podstawą działania przeciwzapalnego, ochronnego i przeciwstarzeniowego.
Ponadto w miodzie znajdziemy aminokwasy (przede wszystkim prolinę), witaminy (głównie z grupy B), mikroelementy (żelazo, cynk, magnez) oraz olejki eteryczne.
Nie ma zbyt wielu badań, które jasno dowodzą specyficznego kosmetycznego oddziaływania miodu na skórę, szczególnie badań in vivo (z udziałem ludzi). Większość informacji, które posiadamy, pochodzi z badań związanych z medycyną regeneracyjną i leczeniem ran.
W różnych badaniach in vitro wykazano, że miód hamuje wzrost wielu mikroorganizmów istotnych z dermatologicznego punktu widzenia. Przede wszystkim działa na gronkowca złocistego (główny patogen infekujący u osób z atopowym zapaleniem skóry), C.acnes (bakterie związane z trądzikiem), a także Candida albicans, czyli drożdżaków wywołujących grzybicę.
Są także publikacje mówiące, że miód może ograniczać stany zapalne, przede wszystkim hamując syntezę związków prozapalnych i enzymów degradujących macierz zewnątrzkomórkową. Badania pokazują, że miód wpływa także na system odpornościowy związany ze skórą, w tym na zmniejszenie produkcji reaktywnych form tlenu (potocznie zwanych wolnymi rodnikami).
Najczęściej badanym gatunkiem miodu jest miód Manuka. Nie oznacza to jednak, że miody lokalne, wytwarzane przez polskie pszczoły, są mniej wartościowe. Wszystkie one będą wykazywały działanie przeciwbakteryjne, łagodzące, nawilżające, przeciwzapalne, przeciwutleniające. Niektóre gatunki miodu będą bardziej polecane przy różnych stanach skóry, ze względu na większą zawartość danych składników.
Jednym z podstawowych zadań przy pielęgnacji skóry trądzikowej jest ograniczanie nadmiernego wzrostu patogennych bakterii. Miód działa przeciwdrobnoustrojowo, ponieważ zawiera bakteriobójczy nadtlenek wodoru, lizozym i flawonoidy, ma niskie pH i wysokie ciśnienie osmotyczne (sprzyja przerywaniu ciągłości błon komórkowych bakterii). Mimo że nie są w pełni znane mechanizmy, które sprawiają, że miód jest skuteczny przy pielęgnacji skóry trądzikowej, upatruje się jej właśnie w działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym.
Badania z udziałem ochotników zmagających się z trądzikiem pospolitym, ale i różowatym, w których sprawdzano wpływ miodu (Manuka) przy stosowaniu go przez kilka tygodni na skórę, potwierdziły, korzystny wpływ tego składnika. Osoby używające miodu zauważyły wyraźną poprawę stanu skóry.
Egzema, czyli wyprysk atopowy, to stan zapalny skóry, najczęściej spowodowany kontaktem z alergenem (przy czym może to być także alergen wewnętrzny - np. pochodzący z żywności) lub substancjami silnie drażniącymi (silnymi detergentami, klejami, rozpuszczalnikami itd.). Przy egzemie miód można stosować miejscowo - przyniesie ulgę w objawach swędzenia, nawilży, pomoże w regeneracji, zabezpieczy przed infekcjami bakteryjnymi. Zmniejszenie suchości skóry i zaczerwienienia to główne cele pielęgnacji przy egzemie, do których doskonale nadaje się właśnie miód.
Istnieją badania wskazujące, że stosowanie miodu na skórę ze zmianami związanymi z łuszczycą, daje efekty podobne do działania specjalnych kremów, rekomendowanych do stosowania w tej jednostce chorobowej. Miód działa regenerująco na skórę, pomaga w zapewnieniu odpowiedniego stopnia jej nawilżenia i ma właściwości przeciwzapalne.
Zmiany związane z łojotokowym zapaleniem skóry najczęściej pojawiają się na owłosionej skórze głowy, klatki piersiowej, pleców, brwiach. Są one spowodowane nadmierną aktywnością gruczołów łojowych (przetłuszczanie się skóry) oraz obecnością specyficznych bakterii i drożdżaków. Objawy łojotokowego zapalenia skóry można łagodzić przez odpowiednią pielęgnację, także z wykorzystaniem miodu, który działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie, łagodząco, nawilżająco, sprzyja regeneracji skóry. Miód niweluje świąd, pieczenie i zaczerwienienie, poprawiając komfort osób zmagających się z tą chorobą.
Skórę głowy dotykają podobne problemy, jak innych partii ciała - przesuszenie, podrażnienie, stany zapalne oraz specyficznie - łupież. Dzięki obecności cukrów, miód nawilży skórę, wykazuje także działanie łagodzące. Białka, witaminy i minerały pomagają we wzmacnianiu mieszków włosowych, a zdrowe mieszki włosowe, to piękniejsze i mocniejsze włosy.
Łupież spowodowany jest m.in. nadmiernym wzrostem drożdżaków. Miód wykazuje działanie hamujące wzrost tych mikoorganizmów, łagodzi świąd i reguluje pracę gruczołów łojowych, obecnych także na skórze głowy.
Miodu można szukać w składach kosmetyków, ale można go również stosować samodzielnie, jako domowy, gotowy preparat kondycjonujący. Opcji jest wiele - od klasycznej maseczki na bazie miodu, przez mycie twarzy miodem, zrobienie peelingu, nakładanie punktowe na zmiany na skórze czy mieszanie z innymi kosmetykami.
Miód zwiększa jędrność skóry, poprawia jej koloryt, zmiękcza, wygładza i odżywia. To naprawdę wielotorowe działanie. Dzięki kompleksowemu działaniu miód sprawdzi się w pielęgnacji praktycznie każdej cery: poprawi nawilżenie przy suchej, złagodzi podrażnienia na wrażliwej, złagodzi stany zapalne w trądzikowej, zadziała ściągająco przy tłustej, poprawi wygląd skóry dojrzałej.
Z miodu można w łatwy sposób przygotować domową maseczkę. Wystarczy 1 łyżka miodu i 1 łyżka jogurtu naturalnego lub oleju (najlepiej tłoczonego na zimno, np. ze słodkich migdałów lub rycynowego), które będą bazą i dowolny dodatkowy składnik.
Przygotowanie maseczek: dokładnie zmieszaj wymienione składniki w miseczce, a następnie nałóż na czystą skórę twarzy oraz szyi. Pozostaw maseczkę na skórze ok. 15-20 minut, następnie zmyj ją ciepłą wodą.
Co dodać do bazy?
Najwięcej mówi się o korzyściach stosowania surowego miodu na skórę. Surowego, czyli nieprzetworzonego, występującego pod taką samą postacią, jak jest wytwarzany w ulu. Zawiera on najwięcej dodatkowych składników mogących przekładać się na jego końcowe właściwości. Każdy miód będzie dział nawilżająco, ale jeśli oprócz tego chcielibyśmy położyć większy nacisk na działanie przeciwutleniające czy przeciwbakteryjne, warto wybrać konkretne typy miodu. Najgłośniej mówi się o miodzie Manuka, ale nasze rodzime miody, wytwarzane przez pszczoły z polskich kwiatów, również stanowią cenny materiał pielęgnacyjny.
Źródła:
.jpg)
