Spis treści:

Propolis właściwości I zastosowanie
Propolis to nazwa pochodząca z greckiego, a oznaczająca „przedmurze miasta”, co nawiązuje do jego roli w ulu. Propolis to wartościowy materiał konstrukcyjny, a jednocześnie środek dezynfekcyjny. Zastosowanie i działanie propolisu jest chętnie wykorzystywane także przez człowieka. Właściwości lecznicze propolisu są od wieków wykorzystywane w medycynie ludowej. Jakie są właściwości zdrowotne propolisu?

Co to jest propolis?
Propolis - inaczej kit pszczeli - to produkt pszczeli, który służy w ulu do budowy i uszczelniania gniazd. Ma właściwości antybakteryjne i dezynfekujące, jest ochroną przed drobnoustrojami. Jednocześnie owady wykorzystują go do dezynfekcji martwych stworzeń, np. zabitych os, które dostały się do ula.
Propolis co to jest?
Jak powstaje kit pszczeli (propolis)? Pszczoły pozyskują materiał do produkcji propolisu głównie z drzew, zwłaszcza topoli, olch i iglaków. Zbierają żywiczną substancję z pączków roślin za pomocą żuwaczek. Następnie mieszają ją z miodem, nektarem i pyłkiem, po czym przenoszą na obnóżach do ula. Tam zwilżają propolis wydzielinami ślinowymi i mieszają z pyłkiem kwiatowym bądź woskiem.
Propolis a kit pszczeli
Jak jest różnica między propolisem a kitem pszczelim? Kit pszczeli to zamienna nazwa propolisu. W ulu ma postać lepkiej, smolistej substancji, najczęściej o barwie szarobrązowozielonkawej. Propolis inaczej kit pszczeli temperaturze do 15°C posiada twardą, kruchą konsystencję, ale już przy 30-35°C staje się miękki, elastyczny i łatwy do obróbki.
Propolis – właściwości
Propolis - wartościowy produkt pszczeli, który posiada szerokie zastosowanie w dziedzinie medycyny. Najważniejsze właściwości zdrowotne propolisu to właściwości dezynfekcyjne kitu pszczelego, dzięki czemu nazywa się go „naturalnym antybiotykiem”. Ma działanie przeciwbakteryjne i działanie przeciwdrobnoustrojowe (zwalcza drobnoustroje – bakterie, wirusy i grzyby).
Najważniejsze są właściwości dezynfekcyjne kitu pszczelego, dzięki czemu nazywa się go „naturalnym antybiotykiem”. Zwalcza drobnoustroje – bakterie, wirusy i grzyby.
Jak wygląda skład propolisu, który odpowiada za cenne właściwości lecznicze propolisu?
Co jest w propolisie? Największy udział mają substancje żywiczne (ok 50%). 30% wosku pszczelego, 10% substancji lotnych, 5% pyłku kwiatowego, 5% domieszek mechanicznych. Jest dobrym źródłem flawonoidów, polifenoli, estrów, terpenów, witamin (A, B1, B2, B6, C, D, E) i soli mineralnych (m.in. cynk, cyna, krzem, żelazo, glin, potas, chrom, magnez, mangan). Naturalny propolis działanie swoje zawdzięcza właśnie tym substancjom.
Propolis - na co pomaga?
Dobry propolis jest wykorzystywany przez człowieka od bardzo dawna. Historycy uważają, że to pierwszy (bądź jeden z pierwszych) naturalnych „leków” stosowanych przez Słowian. W starożytnym Egipcie używano go do leczenia ran. Dziś spektrum zastosowania kitu pszczelego jest znacznie szersze. Dzięki badaniom naukowym wiadomo, że zawiera ponad 300 związków aktywnie czynnych (a prawdopodobnie nie wszystkie są jeszcze wykryte). Warto korzystać z niego, oczywiście z zachowaniem ostrożności, na równi z miodem czy pierzgą.
Propolis pszczeli traktuje się jako suplement, który wspomaga leczenie chorób, a zastosowanie preparatów z propolisem może również zapobiec ich wystąpieniu. Leczenie ran propolisem jest nadal bardzo powszechne. Jest stosowany w różnorodnej formie.

Propolis - zastosowanie
Zastosowanie propolisu jest niezwykle szerokie i wszechstronne. Działanie tego naturalnego składnika jest nieocenione, zwłaszcza w leczeniu trudno gojących się ran. Właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne zastosowanie kitu pszczelego czynią go skutecznym środkiem zarówno w medycynie naturalnej, jak i konwencjonalnej. Można zrobić nalewkę z propolisu, która przyspiesza proces gojenia skóry, propolis wpływa na kojąco na podrażnienia. Dzięki swoim właściwościom propolis – zastosowanie znajduje również w suplementach diety, są preparaty z propolisem do pielęgnacji skóry oraz pastylki na ból gardła. Nie ma wątpliwości, że zastosowanie propolisu przynosi wiele korzyści dla zdrowia i samopoczucia.
- Jest przydatny przy wystąpieniu infekcji o różnorodnym podłożu. Pszczeli propolis pomaga m.in. na przeziębienie, grypę i anginę.
- leczenie ran propolisem jest znane od wieków
- naturalny propolis na gardło – ogranicza stan zapalny, bóle, drapanie, obrzęki i zaczerwienienia.
- Poprawia ogólną odporność organizmu.
- Dodaje sił przy osłabieniu i przeciwdziała zmęczeniu.
- W formie nalewki i kropel kit pszczeli znajduje zastosowanie przy leczeniu chorób płuc i oskrzeli.
- Obniża poziom złego cholesterolu we krwi.
- Obniża ciśnienie tętnicze krwi.
- Poprawia koncentrację i zdolność zapamiętywania.
- Jest wykorzystywany przy leczeniu wielu schorzeń układu pokarmowego.
- Pomaga przy wrzodach żołądka i zapaleniu jelita grubego.
Propolis działanie zewnętrzne (choroby skóry a propolis)
Propolis stosuje się także zewnętrznie, np. w formie maści, na problemy dermatologiczne i jako kosmetyk.
Na jakie schorzenia działa propolis? Wspomaga leczenie łuszczycy i wyprysków. Opóźnia procesy starzenia skóry. Przyspiesza procesy regeneracyjne – np. po wystąpieniu ran i oparzeń. W dodatku ma inne cenne właściwości – skład propolisu, sprawia, że regularnie stosowany na skórę zmniejsza widoczność blizn. Ma wykorzystanie przy leczeniu schorzeń ginekologicznych. Maści propolisowe stosuje się m.in. na owrzodzenia, odleżyny, otarcia i ukąszenia owadów. Propolis ma znaczenie w leczeniu próchnicy zębów.
Jak stosować propolis?
Stosowanie propolisu zależy od formy suplementu. Kit pszczeli w sprzedaży często dostępny jest w formie naturalnej, którą wykorzystuje się m.in. do produkcji nalewek.
Jak zrobić nalewkę propolisową, czyli propolis do picia?
Przykładowy przepis: 50g propolisu należy umieścić w szklanym naczyniu, a następnie zalać 100ml wody i 250ml spirytusu (95%). Naczynie należy zamknąć szczelnie i przechowywać w ciemnym miejscu. Jest gotowe po 2-3 tygodniach. Można ją przefiltrować, np. przez gazę. Warto codziennie wstrząsać nim, aby uskutecznić produkcję nalewki. Ponadto kit pszczeli jest dostępny jako propolis w kroplach, pastylek i tabletek.

Jak pić propolis?
Najwygodniejsze jest picie kropli lub nalewek propolisu wymieszanych ze szklanką wody. Dla poprawy smaku (a przy okazji wzmocnienia efektu) można dodać odrobinę miodu.
Propolis – dawkowanie
Propolis można pić. Najczęściej zaleca się dawkowanie 20-25 kropel dziennie (wymieszanych z wodą). Spożywa się je „na raty”, np. trzy razy dziennie, przed posiłkami (rano na czczo). Podobne (lub nieco większe dawki) stosuje się w przypadku nalewek. Obie formy można wykorzystywać zewnętrznie, w formie okładów. Maść z propolisu stosuje się średnio trzy razy dziennie na określony obszar skóry.
Propolis – dawkowanie
Jak dawkować propolis? Najczęściej zaleca się dawkowanie 20-25 kropel dziennie (wymieszanych z wodą). Spożywa się je „na raty”, np. trzy razy dziennie, przed posiłkami (rano na czczo). Podobne (lub nieco większe dawki) stosuje się w przypadku nalewek. Obie formy można wykorzystywać zewnętrznie, w formie okładów. Maść z propolisu stosuje się średnio trzy razy dziennie na określony obszar skóry.
Jak długo zażywać propolis?
Z propolisu najczęściej korzysta się regularnie przez kilka tygodni do kilku miesięcy, następnie wykonuje krótkie przerwy. Brakuje dokładnych zaleceń co do długości stosowania. Do sprawy należy podejść indywidualnie – obserwować efekty, ewentualnie potencjalne skutki uboczne.
Propolis dla dzieci
Czy propolis można stosować u dzieci? Tak, propolis ma szerokie zastosowanie i działanie, które sprawia, że może być stosowany również u dzieci. Znany jest on przede wszystkim ze swojego działania antybakteryjnego, przeciwgrzybicznego i przeciwwirusowego. Dlatego propolis jest często wykorzystywany do leczenia trudno gojących się ran czy infekcji u dzieci.
Jak można wprowadzić kit pszczeli do diety dzieci? Możesz wypróbować maść propolisową z wazeliną.
Dla starszych dzieci, można podać kawałek propolisu do żucia lub dodać do bezalkoholowej mieszanki.
Zaleca się zacząć od niewielkich ilości propolisu i stopniowo zwiększać dawkę, jeśli dziecko dobrze go toleruje.
Dla dzieci świetnym rozwiązaniem są miody z propolisem albo propolis w miodach, takie jak np. Miód z pyłkiem i propolisem.
W jakim wieku można podawać propolis dzieciom? Według dietetyków, można zacząć stosować propolis u dzieci po ukończeniu pierwszego roku życia.
Propolis - przeciwwskazania
Głównym przeciwwskazaniem do stosowania propolisu jest uczulenie na produkty pszczele, alergia na propolis. Nie można wykluczyć, że nie pojawią się reakcje alergiczne na propolis (o tym poniżej). Zaleca się więc wykonać próby skórne. Stosowanie kitu pszczelego przez kobiety w ciąży czy dzieci zawsze powinno być konsultowane z lekarzem. Ostrożność powinny zachować osoby borykające się z alergicznym zapaleniem skóry.
Propolis - skutki uboczne
Skutki uboczne propolisu (podobnie jak innych produktów pszczelich) nie występują często, ale nie można ich wykluczyć. Propolis skutki uboczne może powodować, np. reakcje alergiczne, np. zaczerwienienia skóry, nudności, nieżyt nosa i zapalenie spojówek. Marginalne objawy to duszność czy świszczący oddech. Aby w porę zauważyć reakcje alergiczne na propolis zawsze przy pierwszym użyciu powinno się sprawdzać reakcję organizmu.
Źródła:
- Mazik; Dary pszczół, Egros, 2019 czytelniamedyczna.pl
- Lisowski; Tajemnice pszczelego ula, Alma-Press, Warszawa, 2010