Szkoła, zajęcia dodatkowe, tablet, telefon, telewizor, nauka, sport, wymagania rodziców i nauczycieli… Współczesne dzieci żyją intensywnie - ich świat tętni życiem 24/7. Jakie są objawy, że to, co oferuje rzeczywistość, to dla dziecka za dużo? Jak ograniczyć nadmiar bodźców z otoczenia? Jak walczyć z przebodźcowaniem i przestymulowaniem dziecka? W naszym artykule dzielimy się z Wami pomysłami jak pomóc dzieciom odzyskać spokój i równowagę.
Spis treści:
- Przebodźcowanie i przestymulowanie dziecka - co oznacza?
- Przebodźcowane dziecko - objawy
- Jak wyciszyć przestymulowane dziecko?
- Olej dla Uczniów — wsparcie koncentracji i funkcji mózgu
Przebodźcowanie i przestymulowanie dziecka - co oznacza?
Co oznacza przebodźcowanie? Z pewnością sami jako dorośli często doświadczacie stanu rozdrażnienia po intensywnym dniu, pełnym silnych bodźców takich jak stres, hałas, nadmierna presja otoczenia.
Układ nerwowy dziecka jest szczególnie wrażliwy. Narażony na nadmierną ilość bodźców w stosunku do swojego wieku i możliwości reaguje serią objawów, których listą podzielimy się z Wami poniżej.
Objawy przebodźcowania można obserwować u dzieciaków w różnym wieku. Szczególnie często pojawia się ono w okresie adaptacji przedszkolnej, u pierwszoklasistów, a także u dzieci tuż przed ważnymi egzaminami (w polskim systemie ok. 8 klasy i przed maturą).
Oto krótka lista bodźców podzielonych na kategorie. Jeśli podejrzewasz, że Twoje dziecko zmaga się z przestymulowaniem i przebodźcowaniem, koniecznie się z nią zapoznaj, aby zrozumieć, które obszary Waszego życia można poddać modyfikacjom, aby mu ulżyć.
- Zbyt dużo zajęć
Zbyt dużo zajęć w szkole oraz zajęć pozalekcyjnych: korepetycje, treningi sportowe czy kursy językowe, mogą prowadzić do nadmiernego obciążenia. Jeśli obserwujesz u dziecka przejawy przestymulowania i przebodźcowania pomyśl o rezygnacji z części planów na rzecz odpoczynku i swobodnej zabawy.
- Presja związana z byciem lepszym w sporcie i nauce
Nie musisz dziecku mówić wprost, że musi być najlepsze, by właśnie tak czuło. Dzieci więcej uczą się z tego co robimy, niż z tego co im mówimy. Wiele dzieciaków czuje podświadomie, że osiągnięcia szkolne sprawiają rodzicom przyjemność, odbierają ich zmartwień. Bywa, że idealne zachowanie i oceny są sposobem, w jaki dziecko opiekuje się emocjami dorosłych. Presja egzaminów i ocen, może wpędzić dziecko w stan nadmiernego stresu i przebodźcowania. Specjaliści od edukacji uważają, że lepiej zwracać uwagę na to, czy dziecko robi postępy,j niż na to, jakie otrzymuje oceny.
- Zbyt wiele bodźców pochodzących z mediów elektronicznych
W XXI w ekrany są wszędzie. W tramwajach, na ścianach domów, w telefonach, zegarkach. Dodajmy do tego telewizję, tablety i komputery… Światowa organizacja zdrowia zaleca, aby dzieci nie spędzały przed ekranami więcej niż ok. 2 h dziennie. Warto trzymać się tych wytycznych, aby wspierać skupienie i koncentrację u dzieci, a także ich zdrowy rozwój.
- Przeciążenie informacjami
Dzieci otrzymują codziennie pakiet nowych informacji o świecie - zarówno w szkole, jak i od rodziców. Jeśli korzystają z mediów elektronicznych (internet, telewizja, ale także radio, gry, podcasty, a nawet zabawki edukacyjne) mogą być bombardowane informacjami ze wszystkich stron, co może prowadzić do trudności w przetwarzaniu tych danych.
- Nadmierne bodźce sensoryczne
Super ważny temat, za który w ostatnich czasach zarówno rodzice, jak i szkoły traktują bardzo poważnie. Dzieci bywają szczególnie wrażliwe na hałas, jasne światło, intensywne zapachy i inne bodźce sensoryczne. By regulować ten rodzaj napięcia, rezygnuje się w szkołach z dzwonków, pozwala dzieciom nadwrażliwym chodzić w specjalnych słuchawkach wyciszających trudne częstotliwości. Coraz częściej zaleca się gimnastykę sensoryczną oraz sensoplastykę — zajęcia dedykowane wspieraniu dzieci w problemach z nadmiernymi bodźcami sensorycznymi. Z wrażliwości na nadmierne bodźce sensoryczne się nie wyrasta. W dorosłym życiu nadwrażliwość na bodźce dalej się objawia, tylko w coraz mniej oczywisty sposób. Warto dać dziecku narzędzia do tego, by radzić sobie przestymulowaniem sensorycznym już na wczesnym etapie życia.
- Brak czasu na relaks, zabawę i samodzielność
Dzieci bardzo potrzebują czasu na relaks, zabawę i interakcję z rówieśnikami. Tak prosta rzecz, jak brak czasu spędzonego na placu zabaw lub we własnym pokoju, także może prowadzić do nadmiernego stresu i rozdrażnienia. Dzieci potrzebują czasu na samodzielne myślenie, refleksję i rozwijanie samodzielności.
- Zbyt mało snu
O tym jak ważny jest dla dziecka sen, pisaliśmy już w innym artykule (Problemy z koncentracją i skupieniem u dziecka). Nie wystarczająco długi, nieprzerwany sen to przepis na zmęczenie i nadmierne pobudzenia dziecka. Czasem położenie się spać godzinę wcześniej lub zmiana kołdry na lżejszą powodują, że dzieci śpią lepiej i dłużej. To obszar, w którym warto eksperymentować mając na uwadze komfort dziecka.
- Dużo życiowych zmian
Szybkie zmiany rodzą niepewność, zwłaszcza te w życiu rodzinnym. Rozwód rodziców, przeprowadzka do nowego miasta, zmiana szkoły — to sytuacje, które mogą być super trudne dla dziecka i wywoływać stres. Są dzieci, dla których dużą zmianą będzie nawet przestawienie kanapy — wtedy warto pomyśleć o diagnozie spektrum autyzmu, które mieści w sobie mnóstwo nieneurotypowych zachowań u dzieci i dorosłych. Diagnoza to nie wyrok, a zestaw narzędzi do pracy z dzieckiem, które wykorzystacie, by czuć się lepiej!
Przebodźcowane dziecko - objawy
Jakie objawy pozwolą nam poznać, że problem przebodźcowania dotyczy naszego dziecka? Rozpoznaj je, aby skutecznie pomóc maluchowi. Oto niektóre z najczęstszych objawów:
- Trudności w skupieniu
Przebodźcowane dzieci mogą mieć problemy z koncentracją. Nadmiar obowiązków i bodźców może sprawić, że dziecko będzie rozproszone i trudno będzie mu skupić się na jednym zadaniu. Remedium na trudności w skupieniu jest ograniczenie bodźców, wprowadzenie zdrowej diety bogatej w oleje omega-3 (np. Olej dla uczniów), zadbanie o aktywność fizyczną dziecka.
- Nadpobudliwość
Dzieci przebodźcowane często wykazują nadmierną energię i impulsywność. Mogą być niespokojne, trudno jest im usiedzieć w jednym miejscu np. podczas prac zerówkowych czy lekcji w szkole.
- Problemy ze snem
Nadmierne stymulowanie może prowadzić do trudności w zasypianiu i utrzymaniu ciągłości spokojnego snu. Dzieci przestymulowane często budzą się w nocy, wędrują do łóżka rodziców, przebudzone płaczą lub miewają koszmary senne.
- Nadwrażliwość sensoryczna
Tak, jak wspominaliśmy powyżej: przebodźcowane dzieci mogą być nadwrażliwe na bodźce z otoczenia, takie jak hałas, światło, zapachy czy inne intensywne wrażenia zmysłowe. To może prowadzić do frustracji, a nawet bólu głowy czy nawracających migren.
- Zmiany nastroju
Nadmiernie obciążone bodźcami dzieci mogą mieć problemy z emocjami. Dziecko przestymulowane może wykazywać wahania nastroju, objawy lękowe czy przygnębienie.
Jak wyciszyć przestymulowane dziecko?
Widzisz u swojego dziecka, któreś z powyższych objawów? Rozpoznanie przyczyny do połowa drogi do tego, by pomóc dziecku. Podzielimy się z tobą skutecznymi sposobami, aby pomóc dzieciom w wieku szkolnym i przedszkolnym odzyskać spokój i równowagę. Oto kilka skutecznych strategii, które sprawdziliśmy na własnej skórze:
Widzisz u swojego dziecka, któreś z powyższych objawów? Rozpoznanie przyczyny do połowa drogi do tego, by pomóc dziecku. Podzielimy się z tobą skutecznymi sposobami, aby pomóc dzieciom w wieku szkolnym i przedszkolnym odzyskać spokój i równowagę. Oto kilka skutecznych strategii, które sprawdziliśmy na własnej skórze:
- Ograniczcie nadmiar aktywności
Znajdź równowagę między przedszkolem, szkołą a dodatkowymi zajęciami. Daj dziecku czas na odpoczynek, swobodny kontakt z rówieśnikami, zabawę na świeżym powietrzu. Unikaj nadmiernego nagradzania sukcesów szkolnych.
- Stwórzcie rodzinną rutynę i rytuały
Stwórzcie rodzinny plan dnia i tygodnia. Stała rutyna daje spokój i poczucie bezpieczeństwa. Dziecko, które wie jaki jest plan i wymagania wobec niego, czuje się pewnie. Włączcie do planu dnia małe rytuały, takie jak codzienne rano przygotowywanie zdrowego śniadania, picie zdrowych szotów, czy wieczorna bajka przed snem.
- Wypróbujcie Techniki Relaksacyjne
Naucz dziecko prostych technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie. Istnieje technika nazywana zdmuchiwaniem świeczek. Odlicza się na palcach do pięciu, dmuchając na kolejne palce jak na świeczki na torcie. Zdmuchniętą świeczkę, można powoli schować w piąstkę. To jeden ze sposobów, który może pomóc dziecku radzić sobie ze stresem i nadmiernym napięciem.
- Postawcie na zdrową dietę
Bogata w miedź pasta z nerkowców, cynk z orzeszków ziemnych i migdałów, magnez i omega-3 z zimnotłoczonych olejów (np. Olej dla uczniów), witamina C zawarta w soku z rokitnika i zakwasie z buraka… To tylko początek listy zdrowych produktów, które warto włączyć do diety. Odpowiednie odżywianie ma ogromne znaczenie dla funkcji mózgu. Do diety dziecka produkty bogate w witaminy (owoce, warzywa) i zdrowe tłuszcze, takie jak olej lniany, orzechy włoskie i laskowe.
- Wspieraj Aktywność Fizyczną
Regularna aktywność fizyczna pomaga rozładować napięcia i nadmiar energii. Znajdź aktywności, które są zabawą — jazda na rolkach, hulajnoga, rower, a może spacery na świeżym powietrzu?
Olej dla Uczniów — wsparcie koncentracji i funkcji mózgu
W rodzinie zdrowych produktów Olini znajduje się wyjątkowy, dedykowany dzieciom Olej dla uczniów, idealny dla chłonących wiedzę przedszkolaków, pierwszoklasistów, dzieci przed egzaminami. Olej dla uczniów zawiera 50% oleju lnianego, 30% oleju z orzechów włoskich, 10% oleju z orzechów laskowych i 10% oliwy z oliwek. To moc zdrowych tłuszczy, w tym omega-3 i omega-6, która może okazać się wyjątkowo cennym wsparciem w procesie nauki.
Oleje z orzechów, takie jak olej z orzechów włoskich i laskowych, są bogate w zdrowe tłuszcze, w tym kwasy omega-3 i omega-6, które są niezbędne dla prawidłowej pracy mózgu. Dodatkowo witamina E i flawonoidy zawarte w tych olejach mogą działać jako przeciwutleniacze, chroniąc mózg przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
To olej dla dzieci, który może spożywać cała rodzina! Także studenci i rodzice w okresach zwiększonego stresu i wysiłku intelektualnego.
Na zdrowie!
Autorka:
Zuzanna Adamkiewicz-Kiwer
Miłośniczka włosingu i DIY. Mama stawiająca na naturoterapię i rodzinne życie w stylu less waste. Dla Olini pisze o pielęgnacji włosów oraz wzmacnianiu odporności u dzieci i dorosłych.
