Tulsi, święta bazylia (Ocimum sanctum, Ocimum tenuiflorum) to jedna z najważniejszych roślin w medycynie ajurwedyjskiej wykorzystywana w celach leczniczych od kilku tysięcy lat. Jest traktowana jako „wszechlek”, a nawet czczona jako...roślinna bogini. Jej nazwa w języku hinduskim oznacza „najlepsza z roślin”. Na co tulsi pomaga?
Spis treści:
Tulsi - co to jest?
Tulsi to bylina o silnym, aromatycznym zapachu powszechnie uprawiana w Azji Południowo-Wschodniej, a także w wielu innych cieplejszych regionach świata. W Indiach jest wykorzystywana w rytuałach religijnych. Mówi się, że Tulasi (Tulsi) była kiedyś dziewczyną, która zakochała się w Krysznie, przez co Radha rzuciła na nią klątwę zamieniając ją w krzew bazylii.
Święta Bazylia jest często uprawiana przy świątyniach Wisznu. Jednocześnie uprawia się ją w ogrodach i na balkonach jako roślinę odstraszającą komary. Liście bazylii mają zastosowanie kulinarne, np. w kuchni tajskiej. Czasem dodaje się je do sałatek, potraw z mięs i makaronów. Nadają się do aromatyzowania oleju, octu i oliwy.
Roślina ma dwie synonimiczne nazwy łacińskie, a czasem jest nazywana bazylią azjatycka. To ten sam gatunek. Natomiast w kraju pochodzenia występują trzy odmiany nieco różniące się wyglądem i składem chemicznym: Krishna Tulsi o ciemnych liściach, Rama Tulsi o liściach zielonych i forma dzika. (1)
Bazylia tulsi a bazylia pospolita - różnice i podobieństwa
Bazylia tulsi i bazylia pospolita to spokrewnione gatunki o zbliżonym wyglądzie. W cieplejszym klimacie obie są bylinami, jednakże w Polsce bazylia pospolita jest uprawiana jako roślina jednoroczna. W porównaniu z tulsi ma bardziej karbowane liście. Różnicą jest przede wszystkim potencjalne wykorzystanie obu gatunków. Bazylia pospolita ma zastosowanie głównie jako smaczna, aromatyczna przyprawa. Ma słodkawy, lekko korzenny i pikantny smak. Dodaje się ją do zup, sosów, dań z makaronem, a nawet pizzy. Najważniejsze właściwości lecznicze to przyspieszanie trawienia. Ziele bazylii tulsi jest częściej używana w celach leczniczych, np. w formie naparu czy kosmetyków. Właściwości prozdrowotne tulsi są znacznie szersze. Smak ziela jest gorzkawy, z nutą słodkawą lub pikantną (w zależności od odmiany).
Co zawiera święta bazylia? Bogactwo składników odżywczych
Święta bazylia jest bogata w składniki odżywcze oraz związki aktywnie czynne (od flawonoidów po garbniki) pozytywnie wpływające na organizm. Eugenol (związek z grupy fenoli) zalicza się do najcenniejszych związków, występujących u wszystkich form tulsi. Jedną z funkcji jest poprawa układu krążenia. Olejek eteryczny bazylii azjatyckiej zawiera m.in. kwas ursolowy, β-kariofilen, eukaliptol, karwakrol, tymol, gamma-terpinenoctan cynamylu, kwas oleanolowy, kwas rozmarynowy, kwas ursolowy, apigeniny, luteoliny, cerebrozydy, linonen oraz 1,8-cineole. Ponadto w skład ziela tulsi wchodzą witaminy i sole mineralne: witamina C, karotenoidy, wapń, potas, miedź, cynk i żelazo (2). Składniki świętej bazylii mogą nieco różnić się (np. stężeniem) w zależności od odmiany, warunków uprawy i regionu. Jednakże niezależnie od tych „zmiennych” gatunek jest skarbnicą związków aktywnych.
Właściwości prozdrowotne tulsi
Ocimum sanctum jest znana i ceniona za szerokie właściwości prozdrowotne. Dobroczynne działanie świętej bazylii dotyczy wielu obszarów funkcjonowania organizmu, od układu pokarmowego po układ odpornościowy. Na co dokładnie tulsi pomaga?
Jak tulsi wpływa korzystnie na organizm?
Wykazano, że tulsi:
- wpływa korzystnie na układ nerwowy (działając przeciwstresowo),
- poprawia pamięć,
- reguluje poziom cukru we krwi,
- działa antyoksydacyjnie i przeciwbólowo,
- usprawnia układ krążenia,
- poprawia przemianę materii oczyszczając organizm z toksyn,
- przeciwdziała infekcjom i wspiera układ oddechowy.
Korzystanie z bazylii azjatyckiej zmniejsza ryzyko wystąpienia wrzodów. Działa antybakteryjnie, m.in. hamuje rozwój Streptococcus mutans, bakterii odpowiedzialnej za próchnicę zębów. Skład tulsi jest na tyle szeroki, że roślinę zalicza się do ziół adaptogennych, czyli wspiera organizm tam, gdzie jest to potrzebne. Tym samym jest traktowana jako „wszechlek” (tak jak m.in. korzeń żeń-szenia). (3).
Przeciwgrzybicze właściwości bazylii tulsi
Przeciwgrzybiczne właściwości bazylii są wykorzystywane m.in. do zwalczania problemów dermatologicznych. Tulsi jest składnikiem kosmetyków, ale można ją stosować zewnętrznie w formie okładów czy płukanek. Pomaga na różnego rodzaju grzybice, a dodatkowo przyspiesza gojenie się ran i łagodzi podrażnienia. Działanie świętej bazylii obejmuje m.in. zwalczanie grzybów Candida, odpowiadających za kandydozę. (4)
Tulsi na odporność - kwas ursolowy
Bazylia tulsi jest zalecana w przypadku w okresie obniżonej odporności, fizycznej i psychicznej. Poprawia kondycję, wytrzymałość i odporność organizmu. Zwalcza infekcje, a oprócz tego obniża gorączkę. Działa pomocniczo przy leczeniu przeziębienia i grypy (5). Oprócz tego wspomaga układ nerwowy zwiększając tolerancję na stres. Poprawia samopoczucie i zmniejsza poziom zmęczenia. Napary z ziela tulsi warto pić po stosowaniu antybiotyków. Dobroczynne, wszechstronne działanie rośliny leczniczej wynika m.in. z wysokiej zawartości kwasu ursolowego.
Tulsi na odporność - mieszanka na odporność Olini
Moc Tulsi zamknęliśmy w ziołach na odporność do picia! Wzmocnij swoją odporność i energię dzięki naszej wyjątkowej mieszance ziół oraz olejków eterycznych! To oryginalne zestawienie składników skutecznie wspiera Twój organizm w walce z infekcjami, a jednocześnie dodaje energii i poprawia nastrój. Nasza mieszanka ziół na odporność działa w synergii, oferując wszechstronną pomoc dla naturalnych mechanizmów obronnych Twojego ciała, a także dla ogólnego samopoczucia i witalności. Składniki zostały starannie dobrane na podstawie najnowszych badań z dziedziny zielarstwa i aromaterapii, abyś mógł cieszyć się zdrowiem na każdym kroku!
Tulsi a układ oddechowy - jak święta bazylia wspiera nasze płuca?
Tulsi powoduje m.in. rozluźnienie dróg oddechowych i chroni je przed infekcjami (np. zmniejsza ryzyko wystąpienia zapalenia oskrzeli i zapalenia płuc). Jest w szczególności zalecana palaczom, gdyż łagodzi skutki wdychania toksycznych substancji. Wykazuje ochronne działanie przy zatruciu rakotwórczym arsenem (który może znajdować się m.in. w żywności). (6). Związki zawarte w bazylii azjatyckiej wychwytują wolne rodniki, a oprócz tego mogą hamować rozwój komórek nowotworowych.
Wykorzystanie świętej bazylii w kosmetyce
Święta bazylia jest nie tylko wykorzystywana do leczenia schorzeń dermatologicznych, lecz także do poprawy wyglądu skóry zdrowej. Używa się jej przy produkcji kosmetyków do pielęgnacji cery, peelingów i szamponów do włosów. Olejki z tulsi są wykorzystywane do inhalacji, aromatoterapii i masażu.
Kosmetyczne właściwości tulsi - jak ekstrakt bazylii azjatyckiej wpływa na skórę i włosy?
Tulsi można stosować w formie ekstraktu bądź przecedzonego naparu z liści. Może być używana do kąpieli leczniczych, m.in. na grzybice, podrażnienia i swędzenie skóry, a także trądzik. W postaci peelingu oczyszcza skórę i pomaga pozbyć się nadmiaru sebum. Bazylię azjatycką warto stosować na skórę głowy – płukankę z naparu lub ekstraktu. Pomaga przy łupieżu i łojotoku, a jednocześnie pozytywnie wpływa na kondycję włosów. Sprawia, że włosy są miękkie i gładkie, a zapobiega ich puszeniu. Ogranicza wypadanie.
W Polsce sadzonki i nasiona świętej bazylii są słabo dostępne w sprzedaży, ale możliwe do kupienia, zwłaszcza drogą online. Z reguły uprawia się w pomieszczeniu jako rośliny jednoroczne. W cieplejszych miesiącach można przenieść je na zewnątrz, np. na balkon. W praktyce łatwiejsze i praktyczniejsze jest nabycie gotowego surowca, np. tulsi w postaci proszku, rozdrobnionego ziela, ekstraktu bądź pastylek – suplementy diety. Ogólnie warto korzystać z dobrodziejstw rośliny, ku poprawie zdrowia i urody.
Bibliografia:
- https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/97979004/10-libre.pdf?1675060161=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DTherapeutic_Potential_and_Phytopharmacol.pdf&Expires=1725194434&Signature=AkxX8bNLPpcBME5q6kZ-hCaRYXkMiKSfouzXDTKQcMkG6aUGIxl4BC3CKEz5qMU4m6UR8Xqo3Kqafdz8wXMR4PVixs0Ai25FVZmeN7XnGTfnFURG2c2EqJXbdZkrWyotwGefplNJHqP~HIWgtIMHeFNV8Ffb3ubgrvV4NJZr8xJw-uaYO~unfKegcJfPH6n0kQ4FMhRLrMie06xBY7smuw0oYJFIM~35tf9jJlOhDuPfMAmW-uSqqmtRUEsYs9U6aCBVP7A3TMiRFFodCbp7JPM2JGbmn68Y~gTv6lxKetNQWEEUEPl4zbzcpnQMDGTfv3AgkUQ1GNyi3KcU~GpmGw__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA
- https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/88860790/Tulsi-Research-Mondal-The-Science-Behind-Sacredness-of-Tulsi--libre.pdf?1658500205=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DThe_science_behind_sacredness_of_Tulsi_O.pdf&Expires=1725196805&Signature=Q04zDPyFbO1b0FEkAJuDYlZ2xE0dw5jrKm4M2m8w8zcpVFpo50oWI4nXwzF36e2eEIqirwzz7PWFJFeGpmprIophvr9-oEIr255qdO-jHFlKCe7-tOFEO1uFT71LKkSs8Ff72QyXIB4W8D70qi~15xrgFyyS2jp8n-h0dYrh97eRj41E6dEGWxmhXTl~Ri6~odpkfadT9THSTPOYeifKflZ5pwASNhjCkM4dwJFYb5W2~stpG6J06dknjFxehiedHCZIDGJ67ioE0YOBkvGMlC08eYvFxTtVL5cbyLRAapvYFE~7TM8zIAA5wWxz95CA9-lSZKDFpWxZhUlspVhTMA__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA
- https://nopr.niscpr.res.in/bitstream/123456789/5266/1/IJEB%2045%285%29%20403-412.pdf
- https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1934578X1000500235 (Antifungal Activities of Ocimum sanctum Essential Oil and its Lead Molecules)
- https://www.researchgate.net/profile/Preetha-Bhadra-2/publication/342674549_A_Review_Paper_on_Tulsi_Plant_Ocimum_sanctum_L/links/5fb430f0299bf10c36898243/A-Review-Paper-on-Tulsi-Plant-Ocimum-sanctum-L.pdf (A Review Paper on Tulsi Plant (Ocimum sanctum L.)
- https://www.researchgate.net/profile/Aitizaz-Ahsan-3/publication/351811744_Alleviation_of_arsenic_induced_lung_toxicity_by_Ocimum_sanctum_in_murine_model/links/60ab5460299bf1031fc43595/Alleviation-of-arsenic-induced-lung-toxicity-by-Ocimum-sanctum-in-murine-model.pdf (Alleviation of arsenic induced lung toxicity by Ocimum sanctum in murine model)
Autor:
Mgr inż. Michał Mazik
Absolwent ogrodnictwa ze specjalizacją roślin przyprawowych i leczniczych na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie. Piszący ogrodnik i zielarz. Zajmował się zielenią ozdobną w USA, sadami owocowymi w Anglii i we Włoszech, zakładał ogrody w Polsce. Współpracował z holenderskimi firmami ogrodniczymi jako ekspert ds. roślin. Autor kilkudziesięciu książek o tematyce związanej z ogrodami, ziołolecznictwem i zdrowym żywieniem, w tym "Dary pszczół" (Ergos 2019).
