Siemię lniane to produkt obecny w kuchni polskiej od wielu lat. Choć te małe, brązowe nasionka wyglądają niepozornie, to nie dajcie się zwieść pozorom. Mają ona w sobie mnóstwo prozdrowotnych substancji wpływających pozytywnie na nasze zdrowie. Dlatego chcemy Wam przedstawić bliżej siemię lniane. Właściwości i zastosowanie omawiamy poniżej.
Spis treści:
- Co to jest siemię lniane?
- Siemię lniane – właściwości
- Siemię lniane – właściwości lecznicze dla żołądka i jelit
- Siemię lniane a gospodarka hormonalna
- Siemię lniane – zastosowanie w leczeniu wysokiego cholesterolu i nadciśnienia
- Siemię lniane – zastosowanie w odchudzaniu
- Siemię lniane – zastosowanie w kosmetyce na skórę i włosy
- Siemię lniane – jak stosować?
- Siemię lniane – ile dziennie?
- Jak przygotować siemię lniane do picia?
- Kiedy najlepiej pić siemię lniane – rano czy wieczorem?
- Siemię lniane – skutki uboczne i przeciwwskazania
- Olej z siemienia lnianego - olej lniany
- Złoty len – tzw. siemię lniane złociste
Co to jest siemię lniane?
Siemię lniane to jedna z najstarszych roślin znana w naszej cywilizacji. Doniesienia historyczne wskazują na to, że już w VI wieku przed naszą erą mieszkańcy Grecji i Rzymu stosowali je jako lek w najróżniejszych schorzeniach. Mimo że od tego czasu minęło wiele lat, to właściwości lecznicze siemienia lnianego są nadal cenione we współczesnych czasach.
Siemię lniane – właściwości
„Siemię lniane – na co pomaga?” - to jedno z najczęściej pojawiających się pytań w głowach osób ceniących sobie naturalne sposoby na wsparcie zdrowia. Okazuje się, że ta znana od wielu tysięcy lat roślina może wspomóc nasze zdrowie w bardzo szeroki sposób. Siemię lniane właściwości lecznicze wykazuje, począwszy od chorób przewodu pokarmowego, po choroby układu sercowo-naczyniowego kończąc na dolegliwościach hormonalnych.
Siemię lniane – właściwości lecznicze dla żołądka i jelit
Siemię lniane zastosowanie znajdzie jako naturalne wsparcie dla Waszego układu pokarmowego. Działa na niego w wieloraki sposób. Dzięki zawartości błonnika pokarmowego stanowi świetny element diety osób zmagających się z zaparciami. Sprawdzi się również w chorobie wrzodowej żołądka.
Siemię lniane a gospodarka hormonalna
Siemię lniane to wartościowy składnik diety każdej kobiety. Zawiera ono lignany – związki zaliczane do fitoestrogenów. Człon estrogeny w ich nazwie nie jest przypadkowy. Związki te bowiem przypominają w swojej budowie nasz ludzki hormon – estrogen. Choć nie zostało to jeszcze jednoznacznie udowodnione, to wiele wskazuje na to, że siemię lniane może pomóc kobietom po menopauzie. Lignany mają potencjał na łagodzenie objawów menopauzy takich jak uderzania gorąca. Mają również działanie antynowotworowe, dlatego mogą stanowić element profilaktyki raka piersi.
Siemię lniane – zastosowanie w leczeniu wysokiego cholesterolu i nadciśnienia
Siemię lniane właściwości lecznicze wykazuje również w stosunku do chorób sercowo – naczyniowy. Odpowiedzialny jest za to zawarty w siemieniu kwas alfa-linolenowy oraz błonnik pokarmowy. Te malutkie ziarenka lnu mają ogromną moc, jeśli chodzi o nasze serce. Działają bowiem na niemal każdy jego aspekt zdrowotny:
- Obniżają stężenie cholesterolu we krwi,
- Obniżają ciśnienie tętnicze,
- Działają przeciwmiażdżycowo,
- Działają antyarytmicznie,
- Zapobiegają agregacji płytek krwi.
Siemię lniane – zastosowanie w odchudzaniu
Jeśli próbujesz zrzucić kilka kilogramów, to siemię lniane może okazać się cennym składnikiem Twojej diety. Tak jak każdy produkt bogaty w błonnik pokarmowy ma korzystny wpływ na regulacje apetytu. Błonnik pokarmowy, po dostaniu się do żołądka pęcznieje pod wpływem wody, co sprawia, że nadaje uczucia sytości. Właściwość ta sprawia, że siemię lniane dłużej się trawi, a to sprawia, że posiłek syci cię na dłużej.
Siemię lniane – zastosowanie w kosmetyce na skórę i włosy
Siemię lniane to nie tylko naturalne wsparcie organizmu wewnątrz, ale również zewnątrz. Zawiera ona kwas linolenowy, który cudownie działa na skórę. Olej lniany stanowi cenny element diety osób posiadających wrażliwą skórę. Jego regularna suplementacja zapobiega szorstkości i łuszczeniu się skóry, jednocześnie nadaje jej gładkość oraz zwiększa poziom nawilżenia.
Maseczka na twarz nie jest jednak jedynym zastosowaniem powstałej mikstury. Żel z siemienia lnianego możesz również z powodzeniem stosować na włosy. Ma on cudowne właściwości nawilżające, dlatego świetnie sprawdzi się do włosów suchych i matowych. Nałóż żel na pasma włosów i trzymaj kilkanaście minut. Opcjonalnie możesz do takiej mikstury dodać ulubiony olej do olejowania włosów – wzmocni on działanie żelu z siemienia lnianego.
Jak widzisz, siemię lniane zastosowanie w kosmetyce ma szerokie. Jedna paczuszka siemienia lnianego za kilka złotych pozwoli Ci na naturalne zadbane o swoje ciało w na wiele sposobów.
Siemię lniane – jak stosować?
Jeśli chcesz skorzystać z właściwości leczniczych siemienia lnianego, to najlepiej zmiel je przed spożyciem.
Niezmielone siemię lniane ma twardą otoczkę odporną na trawienie się. To sprawia, że takie siemię lniane dosłownie przelatuje przez nasz układ pokarmowy nie dostarczając nam praktycznie żadnych wartości odżywczych.
Jeśli jednak z jakiegoś powodu masz ochotę na siemię lniane w całości to nic straconego! Wystarczy, że przed spożyciem będziesz je moczyć przez kilka godzin. W ten sposób napęcznieje i stanie się bardziej strawne.
Siemię lniane mielone zastosowanie znajdzie jako dodatek do owocowych i warzywnych smoothie, owsianek oraz surówek. Ciekawym zastosowaniem siemienia lnianego mielonego jest wykorzystanie go jako zamiennika jajka. Wystarczy, że 1 łyżkę siemienia lnianego wymieszasz z 3 łyżkami wody. Tak przygotowaną mieszanką możesz użyć do panierowania lub jako zamiennik jajka w wegańskich wypiekach.
Siemię lniane – ile dziennie stosować?
W dotychczasowych badaniach nad siemieniem lnianym stosowano dawki nieprzekraczające 50 g na dobę. Jest to ok. 5 płaskich łyżek. Można więc uznać, że jest to bezpieczna dzienna dawka.
Jak przygotować siemię lniane do picia?
Jeśli nie masz ochoty na kombinowanie z siemieniem lnianym jako dodatkiem do potraw, możesz przygotować z niego napój do wypicia.
Składniki
- 1,5 łyżki siemienia lnianego
- 200 ml ciepłej wody
Sposób przygotowania
Siemię lniane wsyp do szklanki, a następnie zalej ciepłą wodą. Odstaw na minimum 2 godziny, a najlepiej na całą noc do namoczenia. Jeśli użyjesz siemienia lnianego mielonego czas moczenia ulegnie znacznemu skróceniu.
Kiedy najlepiej pić siemię lniane – rano czy wieczorem?
Siemię lniane właściwości lecznicze wykazuje niezależnie od tego, w jakiej porze dnia je spożyjesz. Ma to znaczenie jedynie, wtedy gdy przyjmujesz leki, ponieważ jego działanie osłaniające na żołądek może pogorszyć ich przyswajalność. Dotyczy to m.in. leków przeciwdepresyjnych, antykoncepcji hormonalnej doustnej oraz leków stosowanych w chorobach układu krążenia.
Nie oznacza to jednak, że jeśli zażywasz leki, to musisz zrezygnować ze siemienia lnianego. Wystarczy, że pomiędzy spożyciem siemienia a zażyciem leków zachowasz odpowiedni odstęp. Przykładowo, jeśli bierzesz leki rano to siemię lniane powinieneś spożyć dopiero w drugiej części dnia.
Siemię lniane – skutki uboczne i przeciwwskazania
Choć regularne spożywanie siemienia lnianego niesie ze sobą mnóstwo korzyści, to niektóre osoby powinny zachować ostrożność przy jego spożywaniu.
Siemię lniane ma działanie przeciwzakrzepowe. Dlatego, jeśli przyjmujesz leki przeciwzakrzepowe oraz inne mające podobne działanie np. aspiryna to powinieneś uważać na siemię lniane. Może ono spotęgować ich efekt, co jest działaniem niekorzystnym.
Nadmiar siemienia lnianego może zwiększać poziom hormonu luteinizującego i testosteronu co jest niekorzystne u kobiet ciężarnych. Jeśli jesteś w ciąży i nie spożywasz siemienia lnianego garściami, to nie musisz obawiać się tych doniesień. Siemię lniane w niewielkich ilościach może pomóc Ci w zaparciach i zgadze w ciąży. Jego spożywanie zaleca nawet Instytut Matki i Dziecka. Stosowanie naparu z jednej łyżki siemienia lnianego raz na jakiś czas, gdy pojawią się okresowe problemy ze strony układu pokarmowego jest jak najbardziej bezpieczne.
Kontrowersyjnym składnikiem siemienia lnianego są glikozydy cyjanogenne. Ich nadmiar może doprowadzić do zatrucia. Nie ma jednak powodów do obaw, ponieważ słowo „nadmiar” jest tutaj kluczowe. Dawka letalna (śmiertelna) dla osoby ważącej 70 kg wynosi 370 g siemienia lnianego. Jest to ilość nierealne do spożycia w ciągu jednego dnia.
Olej z siemienia lnianego – olej lniany
Oprócz siemienia lnianego w nasionach w sklepach można spotkać także olej lniany. Jest to ciekawy produkt, który świetnie sprawdzi się jak źródło zdrowych tłuszczów w diecie.
Na oleju z siemienia lnianego nie powinniśmy smażyć. Nadaje się on jedynie do spożywania na zimno. Dodawaj go do ulubionych sałatek lub jako dodatek do zdrowych smoothie.
Złoty len – tzw. siemię lniane złociste
Choć siemię lniane kojarzymy głównie z kolorem brązowym, to w sklepach możemy również spotkać siemię lniane złociste. Oba rodzaje siemienia lnianego nieco różnią się pomiędzy sobą, jednak niezależnie od tego, które wybierzesz będzie ono wartościowym składnikiem codziennej diety. Siemię lniane brązowe ma nieco więcej tłuszczu. Z kolei siemię lniane złociste charakteryzuje się większą zawartością białka i błonnika pokarmowego.
Jak widzicie siemię lniane to prawdziwe naturalne, wsparcie dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Ma działanie holistyczne – pomaga na dolegliwości ze strony układu pokarmowego, wspiera układ hormonalny i sercowo-naczyniowy oraz naszą skórę i włosy.
Powyższy artykuł nie stanowi porady lekarskiej. W razie wątpliwości co do stosowania siemienia lnianego w danej jednostce chorobowej należy skonsultować się ze swoim lekarzem.
Literatura
- Wawryka J, Teodorczyk A, Zdrojewicz Z, Zastosowanie lecznicze siemienia lnianego, Medycyna Rodzinna 1/2017, s. 41-47
- Rodríguez-García C, Sánchez-Quesada C, Toledo E, Delgado-Rodríguez M, Gaforio JJ. Naturally Lignan-Rich Foods: A Dietary Tool for Health Promotion? Molecules. 2019 Mar 6;24(5):917. doi: 10.3390/molecules24050917. PMID: 30845651; PMCID: PMC6429205.
- Xu J, Zhou X, Chen C, Deng Q, Huang Q, Yang J, Yang N, Huang F. Laxative effects of partially defatted flaxseed meal on normal and experimental constipated mice. BMC Complement Altern Med. 2012 Mar 9;12:14. doi: 10.1186/1472-6882-12-14. PMID: 22400899; PMCID: PMC3353840.
- Austria, Jose & Richard, Melanie & Chahine, Mirna & Edel, Andrea & Malcolmson, Linda & Bassett, Chantal & Pierce, Grant. (2008). Bioavailability of Alpha-Linolenic Acid in Subjects after Ingestion of Three Different Forms of Flaxseed. Journal of the American College of Nutrition. 27. 214-21. 10.1080/07315724.2008.10719693.
- Parikh M, Netticadan T, Pierce GN. Flaxseed: its bioactive components and their cardiovascular benefits. Am J Physiol Heart Circ Physiol. 2018 Feb 1;314(2):H146-H159. doi: 10.1152/ajpheart.00400.2017. Epub 2017 Nov 3. PMID: 29101172.
- Mohammadi-Sartang M, Mazloom Z, Raeisi-Dehkordi H, Barati-Boldaji R, Bellissimo N, Totosy de Zepetnek JO. The effect of flaxseed supplementation on body weight and body composition: a systematic review and meta-analysis of 45 randomized placebo-controlled trials. Obes Rev. 2017 Sep;18(9):1096-1107. doi: 10.1111/obr.12550. Epub 2017 Jun 21. PMID: 28635182.
- Ekiert K, Dochniak M, Superfoods – idealne uzupełnienie diety czy zbędny dodatek? Piel. Zdr. Publ. 2015, 5, 4, 401–408 DOI: 10.17219/pzp/60915
- Ganorkar, Pravin. (2013). Flaxseed - A nutritional punch. International Food Research Journal. 20. 519.
- Fale, S.K.; Umekar, M.J.; Das, R.; Alaspure, M. A comprehensive study of herbal cosmetics prepared from flaxseed. Multidiscip. Int. Res. J. Gujarat Technol. Univ. 2022, 4, 106–112.
- Mróz M, Ratajczak AE, Korek E, Potencjalne zagrożenia wynikające ze spożycia wybranych produktów „superfoods”, Alergia Astma Immunologia 2020, 25 (1): 24-27
- https://www.drugs.com/npp/flax.html (dostęp: 28.02.2023)
- Żywienie w okresie ciąży - teoria i praktyka, Instytut Matki i Dziecka, 2021
Autorka:
Justyna Ćwierz
Dyplomowany dietetyk. W swojej codziennej pracy prowadzi konsultacje dietetyczne, podczas których pomaga pacjentom zmienić ich nawyki żywieniowe. Autorka strony Dietetyczna Mapa, na której dzieli się pomysłami na pyszne i zbilansowane posiłki.
